گزارش کمیته نظارت بر تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل درباره حمایت طالبان از القاعده و سایر گروههای تروریستی در افغانستان، موضوعی است که بار دیگر توجه جامعه بینالمللی را به وضعیت امنیتی افغانستان جلب کرده است. این گزارش ادعا میکند که طالبان برای القاعده پناهگاهها و اردوگاههای آموزشی فراهم کردهاند و اعضای این گروه تحت نظارت استخبارات طالبان در کابل و مناطق دورافتاده فعالیت میکنند.
همچنین، گزارش اشاره میکند که طالبان برای اعضای القاعده و خانوادههایشان اسناد هویتی مانند شناسنامه و پاسپورت صادر و زمینه رفتوآمد آنها به کشورهای دیگر را فراهم کردهاند. این ادعاها درست باشد، در تناقض مستقیم با تعهدات طالبان در چارچوب توافق دوحه است که بر اساس آن، طالبان متعهد شدند از خاک افغانستان برای تهدید امنیت دیگر کشورها استفاده نکنند.
از سوی دیگر، سخنگوی طالبان، ذبیحالله مجاهد، این گزارش را رد کرده و آن را نادرست و خلاف واقعیتهای کنونی افغانستان دانسته است. او تأکید کرده که حکومت طالبان اجازه نمیدهد هیچ گروهی از خاک افغانستان علیه کشورهای دیگر اقدام کند و ادعا کرده که هیچ گروه تروریستی در افغانستان حضور ندارد. مجاهد همچنین اظهار داشت که برخی کشورها و گروههای استخباراتی از سازمان ملل و شورای امنیت برای تخریب ذهنیت عمومی و تبلیغات منفی علیه افغانستان استفاده میکنند.
این تناقض میان ادعاهای طالبان و گزارشهای بینالمللی نشاندهنده شکاف عمیقی در روابط طالبان با جامعه جهانی است.
این در حالی است طالبان تلاش میکنند تا خود را به عنوان یک حکومت مشروع و مسئولیتپذیر معرفی کنند که به تعهدات بینالمللی پایبند است. از سوی دیگر، گزارشهای مستقل و نهادهای بینالمللی مانند کمیته نظارت بر تحریمهای سازمان ملل، شواهدی ارائه میدهند که نشان میدهد طالبان همچنان از گروههای تروریستی مانند القاعده حمایت میکنند.
این وضعیت میتواند پیامدهای جدی برای افغانستان و منطقه داشته باشد. اگر ادعاهای کمیته نظارت بر تحریمها درست باشد، این موضوع میتواند منجر به افزایش فشارهای بینالمللی بر طالبان، از جمله تحریمهای بیشتر و کاهش مشروعیت این حکومت در سطح جهانی شود. همچنین، این گزارشها میتواند نگرانیهای امنیتی کشورهای همسایه و جامعه بینالمللی را درباره استفاده از خاک افغانستان به عنوان پایگاهی برای فعالیتهای تروریستی افزایش دهد.
بنابراین بیانیه سازمان ملل و پاسخ طالبان به آن نشان میدهد که افغانستان همچنان در مرکز توجهات امنیتی و سیاسی جهانی قرار دارد. برای طالبان، اثبات تعهداتشان به جامعه بینالمللی و ایجاد اعتماد با کشورهای منطقه و جهان، چالشی بزرگ است. طالبان باید در عمل ثابت کنند که هیچ گروه تروریستی اجازه فعالیت و اقدام را ندارند. جامعه بینالمللی نیز باید به دقت تحولات افغانستان را زیر نظر داشته باشد و در عین حال، از ابزارهای دیپلماتیک و فشارهای هدفمند برای وادار کردن طالبان به پایبندی به تعهداتشان استفاده کند.