از قرن ۱۹ به بعد، اما فعالیت انسانها دلیل اصلی ایجاد تغییرات آبوهوایی شناخته شده و استفاده از سوختهای فسیلی مانند ذغالسنگ و نفت و گاز و سایر آلایندههای طبیعی از عوامل عمده آن محسوب میشوند.
افغانستان و تغییرات اقلیمی
گزارشها نشان میدهند که افغانستان آسیبپذیرترین کشور آسیا در مقابل تغییرات اقلیمی است و مخاطرات اقلیمی همچنان زندگی جمعی افغان را تهدید میکند.
پیشتر سازمان ملل متحد نیز گفته بود که افغانستان یکی از ۱۰ کشور آسیبپذیر از تغییرات اقلیمی در جهان است و امکانات کمی هم برای مقابله با این تهدید دارد.
دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) در گزارشی هشدار داده بود که تغییرات اقلیمی٬ افغانستان را با خطرات روزافزون مواجه کرده است.
به گفته یوناما، زنان و کودکان بیشترین آسیب را از تغییرات اقلیمی متحمل میشوند و این بر صحت روانی و جسمی آنها تاثیر میگذارد.
خطری بزرگتر از تروریزم
برخی کارشناسان، خطرات تغییرات اقلیم یا آب و هوا را در افغانستان بزرگتر از خطر تروریزم میدانند؛ چه این که به گفته آنها، خطر تروریزم در هر کشوری دایمی نخواهد بود اما خطر تغییرات اقلیم پایدار بوده و در گذر زمان سلامت بشری را تهدید خواهد کرد.
از سوی هم، خسارتهای اقتصادی ناشی از تغییرات اقلیمی و آب و هوایی از دیگر مواردیاند که مدتهاست افغانستان با آن دست و پنجه میکند.
بررسیها نشان میدهند که تنها در یک سال گذشته تغییرات اقلیمی بیشتر از ۲ میلیارد دالر به افغانستان زیان وارد کرده است؛ زیان هنگفتی که از نظر اقتصادی نیز با تهدید تروریزم قابل مقایسه نیست.
پیامدهای تغییرات اقلیمی
تاثیرات و پیامدهای زیانبار تغییرات اقلیمی علاوه بر این که یک چالش جهانی نیز هست، زندگی فردی و جمعی انسانها را نیز در هر جامعهای تهدید میکند.
وقوع سیل، گرمای شدید، افزایش کمبود آب و غذا، شیوع بیماریهای همهگیر، زیان اقتصادی و همچنان شکلگیری مهاجرت و نزاعهای انسانی از عمدهترین پیامدهای فردی و اجتماعی آن به حساب میآید.
البته بخشی از عوامل مزبور و پیامدهای تغییرات اقلیمی هماکنون در افغانستان به چشم میخورد و بر زندگی مردم عملا اثر گذاشته است.
در حال حاضر، ناامنی غذایی تقریباً کل نفوس افغانستان را تحت تاثیر قرار داده و اقتصاد زراعتی افغانستان به دلیل خشکسالی برای سه سال متوالی بیش از همه متاثر شده است. کاهش سطح آبها، بحران مهاجرت و آوارهگی از دیگر پیامدهای این پدیده به شمار میآیند.
در چنین وضعیتی، آنچه از حکومت طالبان، مردم و نهادهای جهانی توقع میرود اتخاذ تدابیر درست و روشهای استندرد در این بخش است که در مقابله با تغییرات اقلیمی در افغانستان موثر واقع شود.