اوچا اعلام کرده است که در ماه اکتوبر به دلیل مداخله طالبان، ۶۰ فعالیت بشردوستانه در افغانستان متوقف شده و در مجموع ۸۴ رویداد مرتبط با محدودیتهای دسترسی ثبت شده که بیشترین آن در هرات رخ داده است. براساس گزارش، ۷۰ مورد از این رویدادها به انواع مختلف مداخله طالبان در برنامههای امدادی مربوط میشود. این نهاد میگوید محدودیت بر کار زنان همچنان مانع جدی در ارائه خدمات به زنان نیازمند است.
گزارش اوچا از توقف ۶۰ برنامه بشردوستانه در ماه اکتوبر، تصویری روشن از شدت گرفتن محدودیتهای طالبان بر فضای امدادرسانی در افغانستان ارائه میدهد. آنچه در این گزارش برجسته است، نهتنها افزایش کمّی مداخلات، بلکه گستردگی جغرافیایی و تنوع چالشهاییست که فعالیت نهادهای امدادی را مختل کرده است.
مداخلات طالبان در روند اجرای برنامهها، محدودیت بر رفتوآمد، تهدید کارکنان و بازداشت آنان، همه نشان میدهد که عملیات بشردوستانه در افغانستان دیگر تنها یک فعالیت فنی و تخصصی نیست، بلکه بهشدت سیاسی شده است. تمرکز ۳۱ رویداد در هرات پس از زلزلههای پیهم و نیاز گسترده مردم این ولایت به کمک، نشان میدهد که حتی در شرایط بحران، طالبان بدون ملاحظه نسبت به وضعیت مردم، کنترل و مداخله را بر اولویت کمکرسانی ترجیح میدهند.
در کنار این، استمرار محدودیت بر کار زنان، بحرانی ساختاری در روند امدادرسانی ایجاد کرده است. بسیاری از خدمات—بهویژه در حوزههای صحت، حمایت روانی، آموزش و توزیع کمک برای زنان—بدون حضور کارمندان زن عملاً غیرقابل اجراست.
جلوگیری از حضور زنان نهتنها چارچوبهای حقوق بشری را نقض میکند، بلکه مستقیم بر ظرفیت سازمانهای امدادی برای دسترسی به زنان آسیبپذیر تأثیر میگذارد.
رقم ۷۰ مورد مداخله تنها در یک ماه، نشاندهندۀ آن است که محدودسازی فعالیتهای بشردوستانه تبدیل به یک رویکرد سیستماتیک شده، نه یک سلسله رویداد پراکنده. این روند، فضای عملیاتی را برای نهادهای امدادی «محدود و غیرقابل پیشبینی» ساخته؛ وضعیتی که اجرای برنامهها، برنامهریزی بلندمدت و حتی حضور دوامدار سازمانها را به خطر میاندازد.
پیامد چنین شرایطی مستقیماً متوجه مردم افغانستان است—مردمی که در میان بحران اقتصادی، خشکسالی، بیجاشدگی و آسیبپذیری گسترده، بیش از هر زمان دیگر به خدمات بشردوستانه نیاز دارند. توقف یا تأخیر در توزیع کمکها میتواند آثار فوری بر امنیت غذایی، وضعیت صحی و حتی بقا و زندگی گروههای نیازمند بگذارد.
در مجموع، گزارش اوچا بازتابدهندۀ این واقعیت است که تا زمانیکه طالبان به مداخله در عملیات نهادهای امدادی ادامه دهند و محدودیتهای سختگیرانه—بهویژه علیه زنان—را ندارند، تلاشهای بشردوستانه در افغانستان نهتنها ناکارآمد، بلکه در معرض خطر دوامدار خواهد بود. چنین وضعیتی نیازمند موضعگیری جدیتر جامعه جهانی، هماهنگی بیشتر نهادهای امدادی و فشار نظاممندتر برای ایجاد حداقل شرایط لازم جهت ادامه فعالیتهای انسانی است.




