دونالد ترامپ رئیس جمهور جنجالی و ماجراجوی امریکا در کنار ادعاها و بلوفهای پرشمار (مانند الحاق کانادا به امریکا، تصرّف جزیرۀ گرینلند و کانال پاناما و تغییر نام خلیج مکزیک و …) بارها ادعای بازگرداندن تسلیحات نظامی برجای مانده از ارتش امریکا در افغانستان را نیز مطرح کرده است.
وی چه در عصر ریاست جمهوری بایدن و چه در جریان مبارزات انتخاباتی، بارها گفته بود که تسلیحات و تجهیزاتِ برجای ماندۀ ارتش امریکا را از طالبان بازپس خواهد گرفت. ترامپ که خود پیمان دوحه را با وساطت خلیلزاد با گروه طالبان امضا کرده بود، خروج نیروهای امریکایی از افغانستان براساس همان قرار داد را «اقدامِ نابخردانه و شرمآورترین لحظه در تاریخ امریکا» خوانده است. به باور ترامپ، خروجِ شتابزده و سراسیمهی ارتش امریکا از افغانستان در عصر بایدن، باعث گردید تا بخشی از تسلیحات و تجهیزات امریکا در اختیار طالبان و سایر شبکههای تروریستی قرار گیرد.
دونالد ترامپ، ارزش مالی این تسلیحات را هشتاد میلیارد دلار اعلام کرده است؛ اما وزارت دفاع امریکا (پنتاگون) ارزش مالی تسلیحات مذکور را حدود هفت میلیارد دلا تخمین زده است.
از طرف دیگر ترامپ در آخرین سخنرانی خود قبل از مراسم تحلیف ریاست جمهوری، ادامهی کمک به طالبان (واریز چهل میلیون دلار در هر هفته) را منوط و مشروط به بازگرداندن تسلیحات نظامی برجای مانده در افغانستان کرده بود.
در واکنش به این اظهارات و ادعاهای مکرر، مقامات ارشد طالبان تا کنون اظهار نظر نکردهاند؛ اما یک مقام محلی امارت (محمد ادرس انوری والی ولایت پروان در مجاورت کابل) گفته است: مجاهدین امارت اسلامی این تجهیزات را «غنیمت و به زور» گرفتهاند و اسلحهها و تجهیزات نظامی امریکایی هرگز از سوی طالبان به آن کشور بازگردانده نخواهد شد. بر پایهی اظهارات آقای انوری، امارت و گروه طالبان، تجهیزات و تسلیحات امریکایی را «غنیمت جنگی» به شمار میآورند که در میدان نبرد از نیروهای دشمن گرفتهاند و مالک مشروع آنها به شمار میروند.
در میان این اظهارت و هیاهوهای رسانهای، پرسش اساسی این است که آیا ترامپ و باشگاه ثروتمندان او حقیقتاً به دنبال بازگرداندن تسلیحات برجای ماندۀ ارتش امریکا از افغانستان هستند یا صرفاً از آن تجهیزات نظامی به عنوان ابزار فشار سیاسی بر طالبان استفاده میکنند؛ تا امتیازاتی از آنها بگیرند و رفتار آنان را تحت تأثیر و نفوذ خود قرار دهند؟ سئوال اساسی دوم این است که آیا جمعآوری تسلیحاتی که بخشی از آنها در بازارِ سیاهِ خرید و فروش سلاح، فروخته شده و حتی از افغانستان خارج گردیده، چگونه و چه مقدار امکانپذیر است؟ حتی بر فرضِ امکان جمعآوری و اسرداد آنها، تسلیحات مستعمل و کهنه، آیا ارزش انتقال به امریکا با هزینههای سنگین را دارد؟
به نظر میرسد هدف اصلی ترامپ، بازگرداندن تسلیحاتِ غارت شده، فرسوده و مستعمل امریکایی به آن کشور نیست؛ بلکه دو هدف عمدۀ دیگر در ورای این تبلیغات رسانهای نهفته است: هدف نخست، اِعمال فشار سیاسی بر امارت طالبان و وادار کردن آنان به تمکین در برابر خوستههای واشنگتن است. ترامپ قصد دارد با این ابزار فشار، طالبان را از نزدیکی بیشتر با چین، روسیه و ایران باز دارد.
هدف دوم، جبرانِ شکست و فرار تحقیرآمیز امریکا از افغانستان است که دونالد ترامپ آن را «شرمآورترین لحظه در تاریخ امریکا» میخواند. او میخواهد با استرداد نمادینِ قسمت اندکی از آن تسلیحات، بخشی از آن فرار و بدنامی بزرگ را جبران نماید؛ تا پرستیژ آسیبدیدۀ امریکا اندکی ترمیم گردد.