تصویر کلی
نبود مشروعیت داخلی و بین‌المللی
گسترش فقر و فروپاشی ساختارهای اجتماعی
تکرار الگوی شکست‌خورده‌ی گذشته: انحصار، حذف و بی‌اعتمادی
🔹 ۲. ماهیت بحران
اقتصادی: فقر مطلق، بیکاری، فروپاشی زیرساخت‌ها
اجتماعی: مهاجرت، نابرابری، حذف زنان از عرصه عمومی
امنیتی: رشد تهدیدات داخلی و منطقه‌ای
۳. ریشه بحران
قدرت همچنان در چارچوب قوم‌محور و گروهی تعریف می‌شود
نگاه ساختاری حاکمیت، مانع شکل‌گیری دولت ملی است
تکرار الگوی شکست‌خورده‌ی گذشته: انحصار، حذف و بی‌اعتمادی
🔹 ۴. تفاوت بحران کنونی با گذشته
طالبان با وجود تسلط کامل بر کشور، در ایجاد گفتمان ملی ناکام مانده‌اند
حکومت بر مبنای منطق گروهی اداره می‌شود.
تبدیل افغانستان به کانون تهدیدات امنیتی منطقه‌ای
در بلندمدت، این روند تهدیدی جدی برای تمامیت و ثبات افغانستان است.
۵. پیامدهای ادامه وضعیت
شدید منازعات داخلی
افزایش انزوای بین‌المللی
تبدیل افغانستان به کانون تهدیدات امنیتی منطقه‌ای
۶. راه برون‌رفت
گفتمان ملی بر مبنای شهروندی، عدالت و تنوع فرهنگی بنا شود.
همه اقوام، زبان‌ها و مناطق را در ساختار قدرت سهیم بداند.
تنوع را نه تهدید، بلکه فرصت بداند
راه نجات افغانستان در پذیرش و مدیریت عادلانه تنوع نهفته است.
پیام نهایی
تا زمانی که قدرت از چارچوب قومی به سوی نظام شهروندی و ملی منتقل نشود،
دایره‌ی معیوب بحران در افغانستان ادامه خواهد داشت.
