افزایش چشمگیر شمار بازگشتکنندگان افغانستانی از کشورهای منطقه، یکی از بزرگترین چالشهای انسانی ماههای اخیر را رقم زده است. بسیاری از این خانوادهها در حالی به کشور بازمیگردند که فاقد ابتداییترین امکانات زندگیاند و با کمبود سرپناه، خدمات صحی و حمایتهای معیشتی روبهرو هستند.
دفتر کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندهگان (UNHCR) تأکید کرده است که خدمات صحی همچنان از فوریترین نیازهای بازگشتکنندهگان است؛ ضرورتی که با توجه به شرایط دشوار اقلیمی، شیوع بیماریهای فصلی و نبود دسترسی پایدار به مراکز صحی، اهمیت دوچندان مییابد.
اقدام این نهاد در فراهمسازی زمینه برای بازدید یک هیأت صحی از قزاقستان، تلاشی برای ارزیابی دقیق وضعیت و شناسایی نیازهای عاجل است؛ با این حال، ظرفیت نهادهای امدادرسان هنوز محدود است و حجم نیازها بسیار فراتر از امکانات موجود.
از سوی دیگر، «برنامه اسکان بشر سازمان ملل» یادآور شده است که تأمین سرپناه نخستین گام برای حفظ کرامت انسانی بازگشتکنندگان است. اما واقعیت این است که هزاران خانواده در افغانستان، پس از سالها مهاجرت، باید زندگیشان را از صفر آغاز کنند؛ وضعیتی که بدون حمایت سازمانیافته داخلی و بینالمللی بهسختی قابل مدیریت است.
این بحران انسانی نهتنها نیازمند مداخله فوری نهادهای کمکی است، بلکه نیاز دارد یک برنامه بلندمدت برای ادغام اجتماعی، ایجاد فرصتهای شغلی، تأمین آموزش و تثبیت وضعیت اقتصادی بازگشتکنندگان نیز روی دست گرفته شود.
بازگشت به وطن، برای هزاران افغان، آغاز مبارزهای تازه برای زندگی است؛ مبارزهای که با حمایت مؤثر جامعه جهانی و نهادهای داخلی میتواند امید به آیندهای بهتر را برای آنان رقم بزند.




