نویسنده: م. کهریزنوی
قطع اینترنت توسط طالبان در ولایتهای مختلف افغانستان، آخرین روزنه امید هزاران دختر و پسر دانشآموز و دانشجو برای ادامه آموزش آنلاین را بست. این اقدام نهتنها حملهای آشکار به علم و فرهنگ است، بلکه نمادی از جهلپروری سازمانیافته در قرن بیستویکم است؛ اقدامی که امریکای جنایتکار با سپردن افغانستان به دست طالبان، بستر آن را فراهم ساخت.
طالبان پس از بازگشت دوباره به قدرت، با بستن مکاتب دخترانه و دانشگاهها، آینده میلیونها جوان کشور را تاریک کردند. با این حال، بسیاری از دختران با امید به مکاتب و دانشگاههای آنلاین، راهی تازه برای ادامه آموزش یافتند. اما حالا، با دستور رهبر طالبان مبنی بر قطع اینترنت بیسیم در چندین ولایت، همان آخرین امید نیز خاموش شد. این اقدام نهتنها از دیدگاه حقوق بشر و اصول دینی محکوم است، بلکه نشان میدهد که طالبان در پی ساختن جامعهای بر اساس جهل و استبداد فکریاند.
اسلام دین علم، خرد و آگاهی است. قرآن کریم بارها بر تعلیم و تعلم، تفکر و دانایی تأکید کرده است. پیامبر اسلام فرموده: «کسب علم و دانش بر هر زن و مرد مسلمان واجب است». اما طالبان با بستن مکاتب دخترانه و بستن دانشگاه بر روی زنان و دختران و اکنون با قطع اینترنت، عملاً در برابر دستور صریح قرآن و سنت پیامبر ایستادهاند. آنان نه مدافع دین، بلکه تحریفگران اسلام هستند؛ جهل پروری که نام اسلام را برای توجیه استبداد خود مصادره کردهاند.
هیچ تحلیلی از وضعیت کنونی افغانستان بدون اشاره به امریکا کامل نیست. امریکا با بهانه آوردن «صلح و دمکراسی» و «مبارزه علیه تروریزم»، طالبان را دوباره بر سرنوشت افغانستان حاکم ساخت. نتیجه آن معامله ننگین، بازگشت یک گروه افراطی به قدرت بود که امروز دست به قتل امید، فرهنگ و علم در کشور میزند. امریکا، که همواره مدعی دفاع از دموکراسی و حقوق بشر بوده، در عمل ثابت کرد که برای منافع استراتژیک خود حاضر است ملتی را به آتش جهل بسپارد. طالبان محصول مستقیم سیاستهای متناقض و ریاکارانه امریکا در منطقهاند.
اینترنت در قرن بیستویکم نه یک ابزار سرگرمی، بلکه رگ حیات علم، فرهنگ، اقتصاد و ارتباطات است. با قطع آن:
- آموزش: هزاران دانشآموز و دانشجو از درسهای آنلاین محروم شدند.
- فرهنگ: جامعه از تبادل آزاد اندیشه، خلاقیت و آگاهی جدا میشود.
- اقتصاد: سیستم بانکداری با اختلال جدی مواجه شد، که خود نشانهای از عقبگرد به دوران ماقبل مدرن است.
- اجتماع: جوانان که تنها پل ارتباطیشان با جهان بیرون اینترنت بود، در حصار جهل و انزوا گرفتار میشوند.
اگر این سیاست طالبان ادامه یابد، افغانستان بهسوی جامعهای منزوی، بسته و واپسگرا سوق داده خواهد شد؛ جامعهای که در آن نسل نو نه امکان آموزش دارد، نه فرصت رشد فرهنگی و اقتصادی. نتیجه آن گسترش فقر، مهاجرت گسترده نخبگان، و تقویت چرخه استبداد و خشونت خواهد بود. در واقع، طالبان با چنین تصمیمهایی آینده افغانستان را به گروگان گرفتهاند.
قطع اینترنت تنها یک اقدام فنی یا امنیتی نیست؛ این سیاست آگاهانه، حملهای است به امید، به علم و به فرهنگ. طالبان با این کار، اسلام را تحریف کرده و حقوق بشر را لگدمال میکنند. امریکا نیز با معاملهای ننگین، بانی بازگشت طالبان و در نتیجه این فاجعه است. اگر این روند ادامه یابد، افغانستان به جزیرهای از جهل و فقر بدل خواهد شد.
راه رهایی، تنها در ایستادگی خردمندانه و مقاومت فرهنگی در برابر جهلپروری طالبان است. افغانستان نیازمند پیوند دوباره با علم، آزادی و عدالت است؛ ارزشهایی که نه طالبان به رسمیت میشناسند و نه امریکا در عمل به آنها پایبند بوده است. این رسالت امروز، بر دوش نسل آگاه و ملت مقاوم افغانستان است.