إنا أنزلناه فی لیلة القدر
شب قدر شب نزول قرآن، شبی که خداوند متعال در قرآن کریم از آن به (خیرٌ من ألف شهرٍ) تعبیر کرده است، یعنی شبی که از هزار ماه بهتر و برتر است.
هر چند شب قدر بر طبق آیات قرآن کریم، فقط یکی از شب های سال است که در ماه مبارک رمضان قرار دارد اما در میان اهل تشیع مرسوم است که شب های نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم ماه مبارک رمضان را به عنوان لیالی قدر به شب زنده داری و عبادت سپری می نمایند.
فارق از این مسأله، آنچه اهمیت دارد این است که بر طبق روایات، در شب قدر، تقدیرات و مقدرات انسان رقم میخورد و سرنوشت سالی که در پیش رو دارد محتوم میشود، بنابراین سزاوار است که انسان در چنین شبی بهترین تقدیرات را از خداوند متعال مسألت نماید.
نکته دیگری که در خصوص شب های قدر وجود دارد این است که ایام و لیالی قدر مصادف با ایام شهادت مولای متقیان امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام است که بنا بر نقل های معتبر تاریخی که از طرق مختلف نقل شده است، ایشان در شب نوزدهم ماه مبارک رمضان در سال چهلم هجری قمری در حالی که در محراب مسجد کوفه مشغول انجام فریضه نماز صبح بودند، توسط ابن ملجم مرادی لعنه الله، مورد ضربت شمشیر قرار گرفتند و فرق آن بزرگوار بر اثر اصابت ضربه شمشیر از هم شکافت و پس از دو روز در بیست و یکم ماه مبارک رمضان به مقام رفیع شهادت رسیدند.
امام علی علیه السلام بنابر نقل های متواتر تاریخی و روایی که هیچ شک و شبهه ای در آن راه ندارد، شخصیتی عظیم و دارای صفات و کمالات بیشمار بودند که از جمله صفات ایشان، کثرت عبادت پروردگار بود به نحوی که شب ها تا صبح مشغول عبادت پروردگار بودند و مدام در پی جلب رضایت خداوند متعال می کوشیدند.
اخلاص آن بزرگوار در عبادت و جهاد بی نظیر بوده است به نحوی که در روایتی از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده است که ایشان پس از جنگ خندق فرمودند: تنها یک ضربه علی علیه السلام در روز جنگ خندق از عبادت ثقلین یعنی انس و جن بالاتر است و این حدیث علاوه بر نشان دادن اهمیت نقش امام علی علیه السلام در سرنوشت جنگ، حاکی از اخلاص ایشان در جهاد است.
یکی دیگر از صفات برجسته آن بزرگوار، عدالت و توجه به مستضعفان بود به نحوی که ایشان هر شب برای ایتام و مستضعفان طعام میبردند و به آنان کمک مالی مینمودند و با کسانی که به دلیل فقر یا بیماری، منزوی بودند و مردم از آنان دوری میکردند، انس گرفته و مانند دوستی مهربان در کنار آنان قرار میگرفتند.
این در حالی است که ایشان به عنوان جانشین پیامبر اسلام (ص) و حاکم ممالک اسلامی، دارای جایگاه رفیع اجتماعی بودند، اما این جایگاه و مناصب دنیوی، هرگز آن بزرگوار را مغرور نساخت و سبب نشد تا ایشان به اندازه پر کاهی به کسی ظلم نموده و یا با غرور و تکبر با مردم رفتار نمایند.
یکی دیگر از صفات ایشان مبارزه با فساد بود، ایشان در پاسخ به اشعث بن قیس که رشوه ای آورده بود تا امتیازخواهی کند، فرمودند: «به خدا سوگند اگر اقلیمهای هفتگانه روی زمین با آنچه در زیر آسمانهایش قرار دارد به من داده شود تا خدا را با گرفتن پوست جوی از دهان مورچه ای نافرمانی کنم هرگز نخواهم کرد، به یقین دنیای شما نزد من از برگ درختی در دهان ملخی که در حال جویدن آن باشد پست تر و بی ارزش تر است، علی را با نعمتهای فانی دنیا و لذتهای ناپایدار آن چه کار؟».
آری این مرد بزرگ و بی نظیر تاریخ اسلام پس از پیامبر اکرم(ص) و مولود کعبه، پس از سالیانی جهاد و تحمل رنج های فراوان، شهید محراب گشت و در شبی که از هزار ماه برتر و بالاتر است، سجاده عبادتش با خون فرقش رنگین شد، تا لیلة القدر را قدری فزون بخشد.
