افغانستان و فلسطین؛ همبستگی در برابر ظلم جهانی

مسئله فلسطین به عنوان یک بحران دیرینه و یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های جهان اسلام از آغاز تشکیل رژیم صهیونیستی تاکنون، به محوریت تفرقه و تعارضات دینی، سیاسی و فرهنگی در سطح جهانی تبدیل شده است. در این میان، ملت‌های مسلمان در سرتاسر دنیا، به ویژه در کشورهای اسلامی، همواره با این مسئله به صورت جدی مواجه بوده‌اند. اما نکته قابل توجه در این راستا این است که حتی جوامع غیرمسلمان نیز از ابعاد انسانی و اخلاقی این مسئله آگاه شده‌اند و بسیاری از آن‌ها در حمایت از مردم فلسطین در برابر ظلم و تجاوزات رژیم اسرائیل دست به اقدامات عملی زده‌اند.
از ابتدای شکل‌گیری رژیم صهیونیستی و اشغال سرزمین‌های فلسطین، علمای افغانستانی از جمله نخستین کسانی بودند که در مواجهه با این بحران، مردم افغانستان را نسبت به این فتنه آگاه کرده و نقش خود را در حمایت از حقوق مردم فلسطین ایفا کردند. این علمای دینی نه تنها با بیان فتواهای دینی و اخلاقی، بلکه با دعوت به اتحاد مسلمانان در برابر این ظلم بزرگ، مردم را تشویق به همبستگی جهانی و ایستادگی در برابر رژیم اشغالگر صهیونیستی کردند. مردم افغانستان نیز همواره در کنار مسلمانان دیگر کشورها در حمایت از فلسطینیان، شعارهای ضد صهیونیستی سر دادند و همگام با جریان‌های اسلامی در جهان، مقاومت و ایستادگی را در برابر رژیم اسرائیل مطرح کردند.
در عین حال، جبهه فرهنگی-رسانه‌ای غرب با تلاش‌های گسترده‌ای سعی در منحرف ساختن ذهنیت مردم افغانستان داشت. رسانه‌ها و روشنفکران وابسته به غرب و حتی برخی از علمای دینی تلاش می‌کردند تا مسئله فلسطین را در نزد مردم افغانستان کم‌اهمیت جلوه دهند. این گروه‌ها با تکیه بر ایدئولوژی‌های لیبرالی و تلاش برای بازسازی هویت ملی افغانستان در قالب مسائل داخلی، مدام به مردم القا می‌کردند که افغانستان خودش به نوعی «فلسطین دیگر» است و مشکلات داخلی باید در اولویت قرار گیرد، نه بحران فلسطین. این دیدگاه موجب شد تا در برخی مقاطع، توجه عمومی به مسئله فلسطین در افغانستان کاهش یابد.
اما پس از عملیات «طوفان الاقصی» و به ویژه حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی به غزه، که به نسل‌کشی مردم فلسطین انجامید، توجه جهانی به مسئله فلسطین مجدداً شدت گرفت. این تحولات، علی‌رغم تلاش‌های جبهه رسانه‌ای غرب، باعث شد تا ملت‌های اسلامی، از جمله افغانستان، نسبت به این بحران حساسیت بیشتری پیدا کنند. از سوی دیگر، کشورهای غیراسلامی نیز به ناچار به محکومیت این جنایات پرداخته و برخی از مقامات سیاسی در کشورهای مختلف صدای خود را در حمایت از فلسطین بلند کردند. این تحولات در افغانستان نیز تأثیرات مهمی داشت و نخبگان افغانستانی که تا پیش از این نسبت به موضوع فلسطین بی‌تفاوت بودند، به واکنش و اعتراض در برابر جنایات رژیم اسرائیل پرداختند.
شواهد و اسناد مختلفی وجود دارد که تأثیر تغییرات اخیر را در نگرش مردم و نخبگان افغانستان نسبت به مسئله فلسطین نشان می‌دهند. نشست‌ها و همایش‌هایی همچون «افغانستان همدل 1» و «افغانستان همدل 2»، که در حمایت از ملت مظلوم فلسطین توسط نخبگان و شخصیت‌های افغانستانی مقیم ایران برگزار شد، به وضوح گویای توجه فزاینده به این موضوع هستند. در این همایش‌ها، شخصیت‌های سیاسی، مذهبی و فرهنگی افغانستانی تأکید کردند که تنها راه رهایی فلسطین، ایستادگی در برابر رژیم اشغالگر صهیونیستی است و باید از این ملت مظلوم حمایت کرد.
علاوه بر این، پویش‌های مردمی افغانستانی‌ها برای کمک مالی به ساکنان غزه و برگزاری تظاهرات و تجمعات اعتراضی در شهرهای مختلف افغانستان و ایران، خود نشانه‌های بارزی از همراهی ملت افغانستان با مقاومت مردم فلسطین و مخالفت قاطع با اقدامات رژیم صهیونیستی است. این حمایت‌ها، اعم از تظاهرات خیابانی، کمک‌های مالی و بیانیه‌های سیاسی، گواهی بر تغییراتی است که در نگرش‌های مردمی و نخبگان افغانستان نسبت به این موضوع مهم به وجود آمده است.
در پایان، باید اذعان کرد که مسئله فلسطین از یک بحران منطقه‌ای به یک دغدغه جهانی تبدیل شده است. در حالی که رژیم صهیونیستی همچنان به جنایات خود ادامه می‌دهد، توجه ملت‌ها به حقوق مردم فلسطین و ضرورت حمایت از آن‌ها افزایش یافته است. افغانستان، به عنوان یکی از کشورهای مهم در جهان اسلام، نقش مهمی در این راستا ایفا کرده است. مردم و نخبگان افغانستان از همان ابتدا در کنار فلسطین بوده‌اند و این همبستگی همچنان ادامه دارد. حمایت‌های مردمی، اعم از تظاهرات و کمک‌های مالی، و همچنین برگزاری نشست‌ها و همایش‌ها در حمایت از فلسطین، خود گواهی بر این واقعیت است که ملت افغانستان هرگز در برابر ظلم رژیم صهیونیستی بی‌تفاوت نبوده‌اند و همواره در کنار مقاومت فلسطینیان ایستاده‌اند.

 در نهایت، می‌توان گفت که با وجود تلاش‌های جبهه رسانه‌ای غرب و برخی نهادهای وابسته، شرایط کنونی و واکنش‌های جدید مردم و نخبگان افغانستان در برابر مسئله فلسطین، نشان‌دهنده حرکت رو به جلو و آگاهی فزاینده نسبت به این بحران جهانی است. این روند امیدوارکننده، زمینه‌ساز اتحاد بیشتر مسلمانان و همبستگی جهانی در حمایت از حقوق مردم فلسطین خواهد بود.


نویسنده: م. کهریزنوی