تصمیم آگاهانه به توقف جنگ و تحویل کشور به طالبان
در چهارمین سالروز سقوط نظام جمهوری افغانستان، عطا محمد نور، والی پیشین بلخ و رئیس شورای رهبری جمعیت اسلامی، در گفت‌وگویی افشاگرانه، مدعی شد که رهبران ارشد دولت پیشین، چند روز پیش از سقوط کابل، تصمیم آگاهانه برای توقف جنگ و واگذاری کشور به طالبان گرفته بودند.
به گفته آقای نور، این جلسه محرمانه با حضور اشرف غنی، امرالله صالح، بسم‌الله محمدی، وزیر داخله، احمد ضیا سراج و مشاور امنیت ملی برگزار شد و در آن توافق شد که جنگ متوقف و نیروها عقب‌نشینی کنند. او ادعا کرد که در همان روزها میلیون‌ها دلار پول نقد از کابل به پنجشیر منتقل شد؛ پولی که قرار بود صرف مقاومت شود، اما سرنوشت آن در ابهام است.
نور با انتقاد شدید از دولت مرکزی و آمریکا، گفت که وعده‌های تجهیز و حمایت از مقاومت شمال عملی نشد و حتی بخشی از تجهیزات و نیروها پیش از سقوط، عمداً از مزار شریف خارج گردیدند. او همچنین پاکستان، آمریکا و برخی کشورهای منطقه را به تجهیز طالبان با سلاح پیشرفته، دوربین دید در شب، پهپاد و کمک‌های مالی متهم کرد.
والی پیشین بلخ مدعی شد که واحدهای ویژه ترور در امنیت ملی و حلقات نزدیک به ارگ، در کنار طالبان و داعش، در ترور رهبران جهادی و فرماندهان نظامی نقش داشتند. وی فهرستی از چهره‌های برجسته ترور شده را یادآور شد و گفت که برخی از این عملیات‌ها با هدایت کشورهای غربی انجام شده است.
او اذعان کرد که اختلافات داخلی، اعتماد به چهره‌های ناکارآمد برگشتی از غرب، و عدم تجهیز نیروهای مردمی پیش از سقوط، از جمله اشتباهات جدی او و دیگر رهبران بوده است. به گفته وی، تعصب قومی و انحصار قدرت توسط حامد کرزی و اشرف غنی، زمینه سقوط سریع جمهوریت را فراهم ساخت.
او روند صلح را نیز قربانی خودخواهی و انحصارطلبی رهبری دولت دانست و گفت که طالبان به اشرف غنی اعتماد نداشتند و آمریکا از عملکرد دولت ناامید شد و در نهایت میدان را به طالبان سپرد.
این ادعاها، که از دل یکی از چهره‌های بانفوذ سیاسی و نظامی افغانستان مطرح می‌شود، می‌تواند بحث تازه‌ای را درباره نقش چهره‌های ارشد دولت پیشین در سقوط جمهوریت برانگیزد؛ موضوعی که همچنان یکی از حساس‌ترین و بحث‌برانگیزترین فصل‌های تاریخ معاصر افغانستان باقی مانده است.
