برنامه جهانی غذا اعلام کرده است که بیش از ۳.۵ میلیون کودک زیر پنج سال در افغانستان در معرض سوءتغذیۀ شدید قرار دارند؛ آماری که کشور را در ردیف بحرانیترین وضعیتهای تغذیهای جهان قرار میدهد. این نهاد روز چهارشنبه، ۳ جدی، در گزارشی هشدار داد که شمار کودکان دچار سوءتغذیه نسبت به سال گذشته حدود نیم میلیون نفر افزایش یافته است. بهگفته این سازمان، افزون بر کودکان، حدود ۱.۲ میلیون زن باردار و شیرده نیز با کمبود شدید مواد غذایی روبهرو اند و به کمکهای فوری نیاز دارند. برنامه جهانی غذا تأکید کرده است که زنان و دختران بیش از دیگران زیر فشار بحران گرسنگی قرار دارند و به دلیل محدودیتهای اجتماعی و اقتصادی، دسترسی آنان به منابع حیاتی روزبهروز کاهش مییابد.
آنچه این گزارش نشان میدهد، فراتر از یک آمار نگرانکننده است و از عمیقتر شدن یک بحران انسانی در افغانستان حکایت دارد؛ بحرانی که از سوءتغذیه عبور کرده و بهتدریج به گرسنگی گسترده در میان کودکان تبدیل میشود. افزایش پیوسته شمار کودکان مبتلا به سوءتغذیه نشان میدهد که وضعیت معیشتی خانوادهها رو به وخامت است و راهکارهای موجود پاسخگوی نیازهای فزاینده نیست.
کودکان زیر پنج سال که آسیبپذیرترین قشر جامعه بهشمار میروند، بیشترین قربانیان این وضعیتاند. سوءتغذیه در این سنین نهتنها سلامت جسمی، بلکه رشد ذهنی و توان یادگیری آنان را نیز بهشدت آسیب میزند. جامعهای که کودکانش از تغذیه سالم محروم باشند، در واقع سرمایه انسانی آینده خود را از دست میدهد؛ سرمایهای که نقش اساسی در بازسازی و توسعه کشور دارد.
از سوی دیگر، وضعیت زنان باردار و شیرده بُعد نگرانکنندهتری به بحران میبخشد. کمبود مواد غذایی در این گروه مستقیماً بر سلامت نسل آینده اثر میگذارد. هشدار برنامه جهانی غذا در مورد فشار مضاعف بر زنان و دختران نشان میدهد که بحران گرسنگی با تبعیضهای اجتماعی درهم آمیخته و آنان را در موقعیتی شکنندهتر قرار داده است، بهویژه زنان سرپرست خانوار که از کمترین حمایت برخوردارند.
در مجموع، تداوم این وضعیت میتواند پیامدهای جبرانناپذیری برای آینده افغانستان داشته باشد. گسترش گرسنگی، افزایش بیماریها، تضعیف نیروی انسانی و محروم ماندن کودکان از آموزش، زنجیرهای از بحرانهای پیدرپی را شکل میدهد. اگر رسیدگی فوری و هدفمند به وضعیت تغذیه کودکان و زنان صورت نگیرد، نسل آینده کشور با چالشهایی روبهرو خواهد شد که جبران آن سالها زمان خواهد برد.
