در میان طنین موشکها و دروغهای پرصدای سیاسی، یک حقیقت بیصدا اما عمیق باید شنیده شود؛ افغانستان، زخمی از جنگهای تحمیلی گذشته، اینبار نباید بازیچهی جنگ نیابتی جدیدی شود. ادعای ارتش پاکستان مبنی بر فرود آمدن موشک هندی در خاک افغانستان، در فضایی پر از تنش و تبلیغات جنگافروزانه، نهتنها غیرمستند و مشکوک است، بلکه آشکارا کوششی است برای وارد کردن افغانستان به منازعهای که به او تعلق ندارد.
سخنگوی ارتش پاکستان، احمد شریف چودری، روز دهم می ۲۰۲۵ در ادعایی جنجالی اعلام کرد که یکی از موشکهای شلیکشده از سوی هند در خاک افغانستان فرود آمده است. این سخن در حالی مطرح شد که نه حکومت طالبان و نه هیچ منبع مستقل بینالمللی این ادعا را تأیید نکردهاند. غیبت شواهد و قراین کافی، این گمان را تقویت میکند که هدف از طرح چنین ادعایی، بهرهبرداری سیاسی از فضای پرتنش منطقه است.
مردم افغانستان، زخمی از جنگهای نیابتیِ چند دههی اخیر، بهخوبی با این نوع فریبکاریها آشنا هستند. افغانستان بارها صحنهی بازی قدرتهای خارجی، از جمله پاکستان، شده است و امروز با تجربهی تلخ گذشته، بهتر از هر زمان دیگری میداند که نباید وارد نزاعی شود که بوی فتنه از آن بلند است.
پاکستان، با پیشینهای طولانی در استفاده از ابزار دین برای پیشبرد اهداف استراتژیک، اکنون نیز در تلاش است تا با “دینی” جلوه دادن جنگ با هند، احساسات مذهبی مردم خود و حتی مردم افغانستان را تحریک کند. این الگو در دهههای ۸۰ و ۹۰ میلادی بارها تکرار شده و نتیجهای جز خون و ویرانی برای افغانستان در پی نداشته است.
در این میان، اظهارات ملا عبدالسلام ضعیف، سفیر پیشین طالبان در پاکستان، قابل تأمل است. وی در پیامی صریح هشدار داده است که پاکستان میخواهد پشتونها را با شعار جهاد به میدان جنگ با هند بکشاند. به گفته او: «این نزاع، سیاسی است و بُعد مذهبی ندارد.» این سخن از زبان کسی که سالها با سیاستهای منطقهای آشناست، بهمثابه زنگ هشدار برای طالبان و مردم افغانستان است تا از افتادن در دام اسلامآباد اجتناب کنند.
طالبان، بهعنوان حکومت افغانستان، باید با درایت تمام در این منازعه سکوت و بیطرفی هوشمندانه را حفظ کرده و اجازه ندهد خاک افغانستان به محل درگیریهای منطقهای تبدیل شود. مردم نیز باید از تحریکات قومی و مذهبی بر حذر باشند و نگذارند بار دیگر سرنوشتشان توسط بازیگران خارجی رقم بخورد.
نویسنده این سطور، بهعنوان یک شهروند منطقه، تحلیلگر و انسان اخلاقمحور، جنگ میان هند و پاکستان را صرفنظر از انگیزهها و دلایل آن؛ قویاً محکوم میکند. درگیریهای نظامی میان دو کشور پرجمعیت، تنها منجر به کشته شدن بیگناهان خواهد شد و ثبات کل منطقه، بهویژه کشورهای همسایه مثل افغانستان، را در معرض خطر جدی قرار میدهد.
در جهانی که سایهی جنگهای هستهای و قومی همچنان بالای سر مردم بیگناه سنگینی میکند، افغانستان باید نقشی اخلاقی و خردمندانه ایفا کند؛ حفظ بیطرفی، عدم تسلیم در برابر فریبهای سیاسی، و دفاع از صلح و ثبات منطقهای. ادعای پاکستان تنها یک پردهی دیگر از تئاتری قدیمی است که هدف آن ایجاد درگیری از طریق فریب افکار عمومی و تحریک احساسات مذهبی است. اینبار اما، باید آن پرده را درید و به جای آن، پرچم صلح را بالا برد.
مردم افغانستان هوشیارند، زخمیاند، اما زندهاند و فریب نمیخورند. این جنگ، جنگ ما نیست، و نباید بگذاریم به جنگ ما تبدیل شود.
نویسنده: م. کهریزنوی
