وزارت دفاع روسیه روز جمعه، ۲ جوزا ۱۴۰۴، اعلام کرد که در چارچوب توافقات صورت‌گرفته میان مسکو و کی‌یف، 270 نظامی و 120 شهروند غیرنظامی روس که در مناطق تحت کنترل اوکراین اسیر بودند، آزاد شده و در مقابل، 270 نظامی و 120 غیرنظامی اوکراینی به طرف مقابل تحویل داده شدند. این تبادل گسترده، که با ابتکار روسیه انجام شده، در خاک بلاروس صورت گرفت و قرار است در روزهای آینده ادامه یابد.
بر اساس این گزارش، در میان آزادشدگان، تعدادی از غیرنظامیان روس نیز حضور داشتند که پیش‌تر توسط نیروهای اوکراینی در منطقه کورسک به اسارت گرفته شده بودند. افراد آزادشده ابتدا به بلاروس منتقل شده و پس از دریافت کمک‌های درمانی لازم، به روسیه بازگردانده شدند.
این تبادل بخشی از توافق بزرگ‌تری است که در مذاکرات ۱۶ می ۲۰۲۵ در استانبول میان هیأت‌های روسیه و اوکراین حاصل شد. بر اساس این توافق، دو طرف بر تبادل گسترده اسرا بر مبنای فرمول «۱۰۰۰ در برابر ۱۰۰۰» به توافق رسیدند.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، نیز اعلام کرد که مسکو پس از تکمیل روند تبادل اسرا، آماده ارائه پیش‌نویس سندی حاوی شرایط موردنظر خود برای حل‌وفصل مسالمت‌آمیز مناقشه اوکراین است. وی تأکید کرد که روسیه به توافقات حاصل‌شده در مذاکرات استانبول پایبند است و هم‌زمان با نهایی‌سازی فهرست تبادل اسرا، بر تهیه پیش‌نویس سندی برای صلح کار می‌کند.
لاوروف افزود: «به‌محض تکمیل تبادل اسرا، ما آماده خواهیم بود تا این پیش‌نویس، که در حال نهایی‌سازی است، به طرف اوکراینی ارائه دهیم.» این اظهارات در حالی مطرح شده که مذاکرات میان روسیه و اوکراین برای کاهش تنش‌ها و یافتن راه‌حلی برای پایان دادن به مناقشه ادامه دارد. این تبادل اسرا می‌تواند گامی مهم در راستای اعتمادسازی میان دو طرف باشد.
حملات روسیه به کیف؛ زلنسکی خواستار تحریم‌های جدید علیه مسکو شد
ودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهور اوکراین در پی حملات گسترده موشکی و پهپادی روسیه به شهر کیف، خواستار وضع تحریم‌های جدید بین‌المللی علیه روسیه شده است.
آقای زلنسکی امروز (شنبه، ۳ جوزا) در ایکس نوشته است که «شب سختی» برای تمام اوکراین بود و غیرنظامیان هدف حملات روسیه قرار گرفتند.
او اضافه کرده است که روسیه با ۲۵۰ پهپاد تهاجمی که اکثریت مطلق آن پهپاد«شاهد» ساخت ایران بودند و ۱۴ موشک بالستیک، به شهرهای اوکراین از جمله به کیف، پایتخت، حمله کرد.
رییس‌جمهور اوکراین گفته است که این حملات تلفات و خساراتی در پی داشته است، اما جزئیاتی ارائه نکرده است.
بر اساس گزارش رویترز، مقام‌های اوکراین گفته‌اند دست‌کم ۱۵ نفر در کیف زخمی شده‌اند و به ساختمان‌های مسکونی در شش منطقه‌ی این شهر آسیب رسیده است.
ولودیمیر زلنسکی گفته است: «با هر حمله‌ای از این دست، جهان بیشتر مطمئن می‌شود که علت طولانی‌شدن جنگ در مسکو نهفته است. اوکراین بارها آتش‌بس را پیشنهاد داده است؛ چه آتش‌بس کامل و چه آتش‌بس در آسمان. همه‌ی این پیشنهادها نادیده گرفته شده است.»
مدودف اتهامات اروپا درباره استفاده نامتناسب روسیه از زور را رد کرد
به نقل از خبرگزاری تاس، دیمیتری مدودف شنبه در تلگرام نوشت: سیاستمداران اتحادیه اروپا پس از حملات گسترده اوکراین به اهداف غیرنظامی در روسیه سکوت کرده بودند، اما اکنون به دلیل استفاده نامتناسب از زور توسط روسیه «به شدت فریاد می‌زنند.»
این مقام روس گفت: پس از حملات گسترده پهپادها به کشور ما و پایتخت آن در آستانه روز پیروزی برای ترساندن مهمانان خارجی، سکوت سنگینی در مراکز اروپایی حاکم شد.
وی افزود: پس از پرتاب ۵۰۰ پهپاد اوکراینی که در روزهای اخیر برای ترساندن مردم ما به سمت اهداف غیرنظامی در روسیه پرتاب شدند، دوباره در اروپا سکوت حاکم است.
معاون رئیس شورای امنیت روسیه ادامه داد: اکنون مقامات در پاریس، برلین و لندن فریاد خشم خود را در مورد استفاده نامتناسب از زور، نیاز فوری به آتش‌بس ۳۰ روزه و تحریم‌های جدید علیه روسیه بلند خواهند کرد.
مدودف از مقام‌های اروپایی تا «انگل‌های باندرا» روی بدن خود را از بین ببرند.
وی افزود: به عنوان آخرین راه حل، پرستاران شپش‌ها را با آتش از بین می‌برند و تمام شپشهای دیرینه را می‌سوزانند!
اشاره مدودف به «استپان اندریویچ باندِرا» است. باندرا فعال سیاسی و متحد نازیسم هیتلری و رهبر ملی و استقلال اوکراین بود.
کارشناس آمریکایی: کی‌یف و کشورهای اروپایی خواهان صلح نیستند
اریل راسموسن، سرهنگ بازنشسته ارتش آمریکا و کارشناس مسائل سیاسی معتقد است که کی‌یف و کشورهای اتحادیه اروپا تمایلی به صلح یا حل‌وفصل مناقشه در اوکراین ندارند و درخواست‌های مصرانه آن‌ها برای آتش‌بس صرفاً با هدف تجدید تسلیحات و سازماندهی مجدد نیروهای مسلح اوکراین مطرح می‌شود.
وی بامداد امروز، شنبه، در مصاحبه‌ای گفت: «در واقع نه اوکراینی‌ها و نه اروپایی‌ها خواهان هیچ‌گونه توافق صلح یا راه‌حل واقعی برای این مناقشه نیستند. حتی آتش‌بس هم نمی‌خواهند – مگر برای آن‌که بتوانند تجدید قوا کرده و ارتش اوکراین را دوباره سازماندهی کنند.»
به گفته راسموسن، در حال حاضر تنها کشور غربی که واقعاً به حل‌وفصل نهایی بحران علاقه‌مند است، دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده است. وی تأکید کرد: «روسیه همیشه آماده مذاکره و حل‌وفصل بوده است. اگر پیشنهادهای ارائه‌شده پیش از فوریه 2022 یا در بهار همان سال و یا حتی زودتر پذیرفته می‌شد، شرایط بسیار مطلوب‌تری نسبت به وضعیت کنونی وجود داشت و جنگ مدتها پیش با خسارات و تلفات کمتری پایان یافته بود. مسلماً اگر فرصت‌ها را از دست بدهی، باید انتظار وخامت اوضاع را داشته باشی.»
به عقیده این کارشناس آمریکایی، در اوکراین «یک دولت تروریستی و به‌شدت فاسد» قدرا را در دست دارد که از حمایت کشورهای اروپایی برخوردار است. راسموسن افزود: «آن‌ها به‌طور فعالانه تلاش می‌کنند تا هرگونه تلاش برای توافق میان روسیه و آمریکا را مختل یا برهم بزنند حتی از نظر سیاسی. تا زمانی که کی‌یف و حامیان اروپایی‌اش واقعیت‌های موجود را نپذیرند و بر سر توافقی که برای روسیه قابل‌قبول باشد – و این موضوع کلیدی است – به توافق نرسند، سرنوشت جنگ در میدان نبرد تعیین خواهد شد؛ آن‌هم بر اساس شرایط روسیه. [ولودیمیر] زلنسکی می‌تواند تا هر زمان که می‌خواهد رؤیاپردازی کند، اما این رؤیاها هیچ تأثیری بر واقعیت نخواهند داشت.»
سازمان ملل از تبادل اسرا میان روسیه و اوکراین استقبال کرد
فرحان حق، معاون سخنگوی رسمی دبیرکل سازمان ملل متحد اعلام کرد که این سازمان از تبادل گسترده اسرای جنگی بین دو طرف روسی و اوکراینی استقبال می‌کند و امیدوار است که این روند ادامه یابد.
وی در پاسخ به سئوال خبرنگار خبرگزاری “نووستی” در این باره گفت: «بله، ما از این تبادل استقبال می‌کنیم. امیدواریم که تبادل اسرا بین دو طرف ادامه یابد و بخشی از تلاش‌های کلی برای کاهش تنش‌ها باشد.»
اردوغان: تبادل اسرا بین روسیه و اوکراین نقش مهمی در تقویت اعتماد دارد
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه شب گذشته در دیدار با پدرو سانچز، نخست‌وزیر اسپانیا در استانبول، تأکید کرد که تبادل اسرا میان روسیه و اوکراین نقش مهمی در تقویت اعتماد میان طرف‌های درگیر در مناقشه اوکراین ایفا می‌کند.
در بیانیه اداره ارتباطات ریاست‌جمهوری ترکیه آمده است: «در جریان این دیدار، رئیس‌جمهور اردوغان اعلام کرد که ترکیه مسائلی همچون تبادل اسرا، که در مذاکرات مستقیم اوکراین و روسیه در استانبول مطرح شده، را به‌عنوان گامی مهم در جهت تقویت اعتماد تلقی می‌کند.»
اردوغان همچنین بر لزوم بهره‌گیری از فرصت‌ها برای دستیابی به صلح تأکید کرد و افزود که ترکیه به تلاش‌های خود برای کمک به پایان مناقشه اوکراین ادامه خواهد داد.
وزارت خارجه روسیه: حملات پهپادی اوکراین تلاشی برای برهم زدن مذاکرات صلح است
وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرد که حملات پهپادی نیروهای اوکراینی به مناطق مختلف روسیه در ماه مه، با هدف جلوگیری از اجرای توافقات حاصل‌شده میان مسکو و کی‌یف در مذاکرات استانبول انجام شده است.
در بیانیه‌ای که در سایت رسمی این وزارتخانه منتشر شد، آمده است: «اقدامات تروریستی جدید رژیم کی‌یف با هدف برهم زدن روند ازسرگرفته‌شده مذاکرات مستقیم روسیه و اوکراین، که با میانجی‌گری دولت ایالات متحده انجام می‌شود، صورت گرفته و تلاش دارد از اجرای نخستین توافقات حاصل‌شده در 16 مه در استانبول جلوگیری کند.»
در این بیانیه تأکید شده که روسیه به این حملات ارتش اوکراین پاسخ مناسب خواهد داد و بر خلاف طرف اوکراینی، اهداف انتخاب‌شده برای پاسخ، صرفاً تاسیسات نظامی و مراکز مجتمع صنایع دفاعی خواهند بود.
طبق اطلاعات ارائه شده، نیروهای مسلح اوکراین در بازه زمانی 20 الی 23 مه، 788 بار با استفاده از پهپادهای هوایی و موشک‌های ساخت غرب تلاش کرده‌اند به خاک روسیه حمله کنند. در این بیانیه آمده است: «در این رابطه رئیس‌جمهور روسیه ناچار شد تصمیمی برای ایجاد یک نوار امنیتی در مناطق هم‌مرز اتخاذ کند تا احتمال نفوذ نیروهای مسلح اوکراین به حداقل برسد.»
با این حال، وزارت امور خارجه روسیه یادآور شد که این کشور همچنان به‌طور اصولی و سازنده به‌دنبال یافتن راه‌حلی مسالمت‌آمیز برای حل‌وفصل درگیری از طریق گفت‌وگو است.
کرملین: محل برگزاری دور بعدی مذاکرات با اوکراین مشخص نشده است
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین اعلام کرد که در حال حاضر هیچ تصمیمی درباره محل برگزاری مذاکرات میان روسیه و اوکراین برای حل‌وفصل مناقشه اتخاذ نشده است.
وی روز جمعه در جریان یک نشست خبری گفت: «بدیهی است که چنین تصمیمی نمی‌تواند یک‌طرفه باشد. برای این منظور، توافق هر دو طرف لازم است.»
پسکوف همچنین افزود که تصمیم‌گیری درباره محل مذاکرات «زمانی اتخاذ خواهد شد که وقت آن رسیده و شرایط برای این کار فراهم شده باشد».
پیش‌تر روزنامه “وال استریت ژورنال” به نقل از منابعی گزارش داده بود که دور بعدی مذاکرات میان روسیه و اوکراین ممکن است در اواسط ماه ژوئن در واتیکان برگزار شود و احتمال حضور مقامات ایالات متحده نیز در این نشست وجود دارد.
نماینده پوتین: نگاه خصمانه بین روس‌ها و آمریکایی‌ها کاهش یافته است
کریل دیمیتریف، نماینده ویژه رئیس‌جمهور روسیه در امور همکاری‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری با کشورهای خارجی و رئیس صندوق سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه اعلام کرد که مردم آمریکا و روسیه دیگر یکدیگر را دشمن نمی‌دانند.
وی روز جمعه در صفحه خود در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) نوشت: «پیش از این، 76 درصد از روس‌ها ایالات متحده را دشمن تلقی می‌کردند. این رقم اکنون به 27 درصد کاهش یافته است. در آمریکا نیز تعداد افرادی که روسیه را کشوری متخاصم می‌دانند، از 70 درصد به 50 درصد کاهش یافته است.»
به عقیده وی، روس‌ها و آمریکایی‌ها به گفت‌وگو و همکاری بین دو کشور امید دارند. پیش از این نیز، دیمیتریف بر اهمیت گفت‌وگوی میان روسیه و آمریکا تأکید کرده و گفته بود که این موضوع به تأمین جهانی امن برای همه کشورها کمک خواهد کرد.
اوکراین یکی از دلایل اصلی بحران انرژی در اتحادیه اروپا است
پیتر سییارتو، وزیر امور خارجه مجارستان اعلام کرد که اوکراین یکی از عوامل اصلی بحران انرژی در اتحادیه اروپا به شمار می‌رود. وی گفت: «اوکراین یکی از دلایل اصلی بحران انرژی در اروپا است، زیرا مسیر انتقال گاز طبیعی از روسیه به اروپا از سمت شرق را مسدود کرده است.»
سییارتو توضیح داد که اقدامات کی‌یف باعث شده شماری از کشورهای اروپای مرکزی در وضعیت دشواری قرار گیرند و در حال حاضر، صربستان مسئولیت ترانزیت گاز به این کشورها را بر عهده دارد. وی افزود: «روزانه بیش از 20 میلیون مترمکعب گاز طبیعی از طریق صربستان وارد مجارستان می‌شود که معادل حدود 7.5 میلیارد مترمکعب در سال است.»
پیش از این، ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان نیز گفته بود که اوکراین با تبانی با اتحادیه اروپا، ترانزیت گاز روسیه از خاک خود را متوقف کرده تا مجارستان و اسلواکی را به‌طور غیرمستقیم وارد درگیری کند. به گفته او، عرضه گاز به شرق مجارستان تقریباً به‌طور کامل متوقف شده است.
