این درحالی است که پس از روی کارآمدن دوباره حکومت طالبان در بیش از سه سال گذشته روابط این گروه با حکومت امریکا به رهبری جو بایدن به دور از تنشهای جدی برقرار بود و در مواردی هم مقامهای دو طرف بر سر برخی مسایل وارد گفتگو شده بودند.
اخیرا اما اظهارات برخی مقامهای امریکایی واکنش سران حکومت سرپرست طالبان را برانگیخته و این گمانه را هم ایجاد کرده که ممکن روابط دو طرف پس از این فصل تازهای از تنش را تجربه کند.
ماجرا بیشتر از آنجا شروع شد که ترامپ موضوع استرداد تجهیزات نظامی برجای مانده آن کشور در افغانستان را مطرح و همچنان تهدید کرد که در صورت خودداری طالبان از این کار، هیچگونه کمک مالی به افغانستان از سوی واشتنگتن صورت نخواهد گرفت.
پس از این، مارکو روبیو، وزیر خارجه کابینه ترامپ هم در اظهاراتی به طالبان هشدار داد که اگر شهروندان زندانی آن کشور در افغانستان آزاد نشوند، جوازی بسیار بزرگی برای هدف قردادن سران این گروه تعیین خواهد شد.
وزیر خارجه امریکا گفت: «فورا یک جایزه بسیار بزرگ بر سر رهبران ارشد طالبان اختصاص میدهیم، شاید حتی بیشتر از آنچه برای اسامه بن لادن تعیین کرده بودیم».
در این سوی دیگر، علاوه بر واکنشهای لفظی برخی مقامهای طالبان به این گونه اظهارات، به تازگی ملا هبت الله آخوندزاده، رهبر این گروه هم به طرف امریکایی گوشزد کرده که حکومت کابل در برابر «تهدیدها» تسلیم نخواهد شد.
رهبر طالبان روز گذشته طی یک مراسم در یکی از مدارس دینی در ولایت قندهار گفت که «شریعت اسلامی» برای این گروه قابل معامله نیست و آنها در برابر تهدیدهای شرق و غرب تسلیم نخواهند شد.
ملا هبت الله با بیان این که نظام طالبان «برای حفاظت از اسلام» ایجاد شده، خطاب به اعضای این گروه افزود: «اگر اراده دارید که به خاطر اسلام تا پای مرگ ایستادگی کنید، باید خود را برای این تهدیدها، زندان و حتی شهادت آماده کنید. وی همچنان گفته که نظام این گروه به خاطر «مبارزات سخت» طالبان شکل گرفته و قرار نیست تحت تاثیر تهدیدهای «شرق و غرب» قرار بگیرند.
رهبر طالبان گفت است: «خداوند جماعتی را حفظ میکند که بر حق استوارند. هیچکس، نه شرق و نه غرب، نمیتواند بر آنان غلبه کند یا به آنان آسیب برساند. این باور ماست و در این راه ثابتقدم هستیم؛ علما و مجاهدینی که در راه خدا جهاد میکنند، این جماعت هستند».
دولت دولت امریکا درحالی رویکرد تهاجمی در برابر حکومت طالبان اتخاذ میکند که در ابتدا بحث مذاکره با این گروه در دور پیشین حکومت دونالد ترامپ کلید خورد و قرار بود وی میزبان ملا عبدالغنی برادر یکی از سران شاخص طالبان در کمپ دیوید باشد.
همچنان حکومت پیشین امریکا به رهبری ترامپ معمار روند مذاکرات 18 ماهه دوحه به مدیریت زلمی خلیلزاد نماینده وقت امریکا در امور صلح بود که پس از مذاکرات پیدا و پنهان سرانجام زمینهها را برای خروج غیرمسئولانه نظامیان ایالات متحده از افغانستان فراهم کرد و در آخر کار هم با سقوط نظام پیشین جمهوریت، آن «فاجعه قرن» در کشور رخ داد.
با این حال، برخی ناظران سیاسی به این عقیده هستند که سیاستهای اشتباه امریکا در قبال افغانستان میراث شوم حکومت پیشین ترامپ است که بدون درنظرداشت مصالح ملی و واقعیتهای عینی افغانستان معادله قدرت را از بالا به پایین به نفع طالبان تحمیل کردند.
اکنون اما چنین برداشت میشود که سیاستهای تهاجمی جدید امریکا رگههای بقای سیاسی طالبان را تا حدودی در مخاطره انداخته و برای همین در رفتار سران این گروه طی روزهای اخیر هم نوعی سراسیمگی دیده میشود.
اکنون با گذشت بیش از سه سال از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان و روی کارآمدن دوباره ترامپ، به نظر میرسد واشنگتن به عمق فاجعه سیاسی که در افغانستان ایجاد کرده تا حدودی پی برده و البته سران امریکایی اینبار میخواهند وضعیت را از زاویهی دیگر به نفع خودشان مدیریت کنند.
هنوز معلوم نیست که سیاستهای حکومت جدید امریکا در قبال افغانستان به همین سبک و سیاق به پیش خواهد رفت یا با توجه به واکنشها و سماجت گروه طالبان در برابر هر نوع فشار بیرونی، دستخوش تغییر و نرمش خواهد شد. گذر زمان این مسئله را روشن خواهد ساخت.