طی روزهای اخیر که ارزش پول افغانی در برابر ارزهای خارجی سیر صعودی داشته، نرخ مواد و کالا در بازارهای کشور نیز ثابت بوده است. این درحالی است که صعود و نزول قیمتها در بازارهای افغانستان معمولا مرتبط با کاهش و یا افزایش ارزش اسعار خارجی و بویژه دالر پنداشته میشود.
الیاس احمدی یکی از شهروندان کابل میگوید که با وصف افزایش ارزش افغانی در برابر اسعار خارجی و دالر قیمتها در بازار همچنان بلند است و مردم را تحت فشار قرار داده است.
او از مسئولان حکومتی میخواهد که بر نرخ مواد و بویژه مواد خوراکی در بازار کنترل داشته باشند و نگذارند مردم در آستانه فصل سرما بیش از این متضرر شوند.
به گفته احمدی، هم اکنون یک دالر در صرافیهای کابل ۶۶ افغانی صرف میشود اما نرخ یک لیتر تیل مثل گذشته ۸۰ افغانی است و هیچ تغییری نکرده است.
ویعدم تغییر نرخها در بازار همزمان با کاهش نرخ دالر در برابر افغانی را سوال برانگیز خوانده، گفت: «سابق اگر از فروشنده میپرسیدی که چرا نرخها روز به روز بلند میشود میگفت دالر بالا رفته، ولی حالا که دالر هر روز پایین میآید قیمتها تغییر نمیکند!»
در همین حال، سید نبی سادات، استاد دانشگاه و کارشناس مسایل اقتصادی میگوید که کاهش قیمت دالر و افزایش ارزش پول افغانی در بازارهای کشور لزوما به این معنی نیست که نرخ مواد و کالا نیز در بازار کاهش یابد.
آقای سادات میافزاید که با کاهش ارزش دالر از سوی گروه هایی، آنعده سرمایه داران که مقادیر ارز دالر در اختیار دارند، به فکر بیرون کشیدن آن از کشور خواهند شد.
وی افزود: «وقتی که این مقدار سرمایه از کشور خارج شد دوباره قیمت سرسام آوری را در بازار افغانستان ایجاد خواهند کرد که در این وضعیت فقط مردم و دولتاند که بیشترین آسیب را متحمل خواهند شد.»
وی در خصوص حفظ توازن میان ارزش پولی افغانی و قیمت کالا و مواد در بازار، اتخاذ سیاستهای مثبت پولی از سوی بانک ملی کشور را اثرگذار میداند.
این کارشناس اقتصادی در پایان تاکید کرد: «بانک ملی و سایر نهادی ذیربط در خصوص سیاستهای پولی کشور مطابق با زمان و ارزش بازار پولی حرکت کنند تا از این طریق هم تغییر مثبت در دسترخوان مردم به وجود آید و هم بیکاری در کشور به حداقل برسد و تولیدات داخلی رونق گیرد.»