زیارت اربعین، یک آیین مذهبی ریشه‌دار در فرهنگ شیعی و اسلامی می‌باشد؛ پدیده‌ای اجتماعی-سیاسی است که آثار آن در لایه‌های گوناگون جوامع اسلامی، از ایمان و معنویت فردی تا انسجام و بیداری جمعی، قابل مشاهده است. این حرکت عظیم، که هرسال میلیون‌ها مسلمان و حتی پیروان سایر ادیان را به سوی کربلا می‌کشاند، امروز به یکی از بزرگ‌ترین تجمعات انسانی جهان بدل شده و پیام‌هایی عمیق برای جهانیان دارد.
اربعین، مکتبی زنده برای بازخوانی فلسفه قیام امام حسین(ع) است. در این آیین، زائران با گام نهادن در مسیر عشق و شهادت، روح خویش را از غبار روزمرگی و غفلت می‌شویند. تجربه پیاده‌روی اربعین، تمرینی برای صبر، ایثار و فروتنی است؛ چرا که در این مسیر، مرزهای طبقاتی، قومی و زبانی از میان می‌رود و تنها معیار، محبت به اهل بیت(ع) و پایبندی به آرمان‌های حق‌طلبانه آنان است.
این بُعد معنوی، جامعه را به بازگشت به ارزش‌های اصیل اسلام فرا می‌خواند و نسلی مؤمن، مقاوم و متعهد به حقیقت می‌پرورد؛ نسلی که در برابر طوفان‌های فرهنگی و هویتی، استوار می‌ایستد.
اربعین، تنها مراسمی عبادی نیست؛ بلکه یک بیانیه عملی علیه استبداد و سلطه‌طلبی است. حضور میلیونی مردم، آن هم در شرایطی که دشمنان اسلام تلاش دارند روح مقاومت را در ملت‌ها خاموش کنند، نشان‌دهنده زنده بودن گفتمان عاشورا و بی‌اثر بودن پروژه‌های تحریف و تفرقه است.
این اجتماع باشکوه، به قدرت‌نمایی امت اسلامی در برابر نظام سلطه بدل شده است. همان‌گونه که قیام عاشورا وجدان تاریخ را بیدار کرد، اربعین امروز وجدان امت را زنده نگه می‌دارد و به جهانیان نشان می‌دهد که فرهنگ شهادت و مقاومت، همچنان الهام‌بخش ملت‌های آزاده است.
زیارت اربعین، یک بستر کم‌نظیر برای تقویت همگرایی میان مسلمانان از مذاهب و ملیت‌های گوناگون است. میلیون‌ها زائر، بدون توجه به اختلافات مذهبی یا جغرافیایی، در یک مسیر مشترک گام برمی‌دارند و این وحدت، خود یک پیام سیاسی روشن دارد: امت اسلامی، اگر بر محور حق و عدالت گرد آید، قدرتی شکست‌ناپذیر خواهد بود.
این همگرایی، سرمایه‌ای اجتماعی برای مقابله با پروژه‌های تفرقه‌افکنانه دشمنان است؛ چرا که امت متحد، نه تنها از نظر معنوی قوی‌تر است، بلکه در میدان سیاست و مقاومت نیز اثرگذارتر می‌شود.
زیارت اربعین، با پیوند دادن ایمان به کنش اجتماعی و سیاسی، الگویی برای جوامع اسلامی در مسیر پویایی و خودسازی جمعی ارائه می‌دهد. این حرکت می‌تواند الهام‌بخش پروژه‌های تمدنی و فرهنگی بزرگ در جهان اسلام باشد؛ پروژه‌هایی که بر پایه عدالت، معنویت و استقلال شکل گرفته و مسیر امت را به سوی آینده‌ای عزتمند هموار کند.
اربعین حسینی، نه یک آیین محدود به گذشته، بلکه یک رویداد زنده و جاری در متن حیات امت اسلامی است؛ رویدادی که ایمان را تازه، وحدت را تقویت و روح مقاومت را شعله‌ور می‌سازد. در دنیایی که سلطه‌گران تلاش دارند ملت‌ها را منفعل و هویت‌زدوده سازند، اربعین، یادآور این حقیقت است که تا زمانی که امت اسلامی بر محور عاشورا ایستاده، هیچ قدرتی توان خاموش کردن نور آن را نخواهد داشت.
