چرا تشکیل حکومت همه‌شمول در افغانستانی کنونی مهم است؟

لینک کوتاه: https://memar.press/?p=63036
۲ سال پیش
شماره خبر 63036
منتشر شده در 6:54 ب.ظ

این یک واقعیت بوده که جامعه افغانستان، یک جامعه قومی است که به دلیل نبود عدالت اجتماعی نیز هرازگاهی درگیر نزاع قدرت میان طرف‌های قومی بوده است. چنین وضعیتی سبب شده که حداقل در نیم قرن اخیر انواع نظام‌های سیاسی در این کشور کارایی و ثبات نداشته و یکی پی دیگری سقوط کرده اند. مطالعه تاریخ سیاسی افغانستان در این مدت نشان می‌دهد که از حکومت جمهوری داوود خان گرفته تا «امارت اسلامی» فعلی طالبان، هیچکدام نتوانسته‌اند عدالت قومی را در کشور تامین کنند.

پس از سقوط حکومت داوود خان، حکومت‌های دموکراتیک تحت حمایت شوروی سابق هم نتوانستند بر این مشکل فایق آیند و ساختار متمرکز قومی قدرت همچنان به عنوان یک لکه سیاه بر صفحه سیاست و حکومت در افغانستان باقی ماند. برخی بدین باورند که وجود تبعیض قومی و بی‌عدالتی آخرین میخ‌ها را در این مرحله بر حکومت داکتر نجیب الله نیز کوبید و همین مهم سبب فروپاشی حکومت وی گردید. با سقوط حکومت نجیب الله و روی کار آمدن حکومت اسلامی مجاهدین هم مسئله قومیت به تدریج عرصه تنازعات سیاسی-قومی را گسترش داد و افغانستان برای مدتی کانون جنگ‌های خانمان سوز داخلی واقع شد. با پایان دوره حکومت مجاهدین و استقرار حکومت اول طالبان در افغانستان مسئله قومیت بیش از پیش در کشور رونق گرفت و عملا مدیریت صحنه سیاسی و حکومتی در دست یک گروهی قرار گرفت که برای سایر اقوام و نیروهای سیاسی کم‌ترین حقی قائل نبود.
این وضعیت تا زمان حمله امریکا و متحدین غربی‌اش که سرانجام منجر به سقوط حکومت طالبان در افغانستان شد، ادامه داشت. با نابودی حکومت طالبان و باز شدن صفحه نو در حیات سیاسی افغانستان ابتدا تصور بر این بود که سیاسیون افغانستان و قدرت‌های ذیدخل این‌بار احتمالا درس‌های خوبی از گذشته گرفته و تغییر مثبتی در مناسبات قدرت براساس یک طرح ملی رقم خواهند زد، اما با تشکیل کنفرانس بُن که اساس ساختار سیاسی پساطالبان در آن پی‌ریزی شد این فرصت سرنوشت‌ساز نیز از دست رفت و با یک اشتباه استراتژیک ساختار سیاسی و حکومتی افغانستان بار دیگر از آدرس قومی توزیع و تعریف گردید. فرمول سیاسی که بیش‌تر مورد توجه این کنفرانس واقع شد و از همان زمان تا اواخر حکومت اشرف غنی نیز در محافل سیاسی-حکومتی در کابل رائج بود، توزیع قدرت بیش‌تر از آدرس چهار قوم (پشتون، تاجیک، ازبیک و هزاره) بود که در دراز مدت جامعه قومی افغانستان را بیش‌تر مستعد تنازعات و کشمکش‌های سیاسی-اجتماعی می‌ساخت.

  تأثیر تعلیق کمک‌های مالی امریکا بر اقتصاد افغانستان

با سقوط جمهوریت و تسلط دوباره طالبان بر افغانستان طی بیش از دو سال گذشته بار دیگر نارضایتی‌ها و انتقادات از نبود عدالت اجتماعی و حذف گروه‌های قومی و نیروهای سیاسی در کشور به چشم می‌خورد. طالبان در این مدت همواره از ناحیه‌عدم تشکیل حکومت فراگیر و همه‌شمول مورد انتقادات داخلی و بین المللی واقع شده است اما تاکنون کم‌ترین تمایلی برای تغییر ساختار حکومت و نظام نشان نداده‌اند.

با این همه، اکنون که افغانستان بیش از چهار دهه جنگ و ناامنی را سپری کرده و شاهد استقرار دوباره طالبان است به نظر می‌رسد با دو سناریوی عمده مواجه است: طبق سناریوی اول، وضعیت فعلی با حاکمیت متمرکز گروه طالبان ادامه خواهد یافت که در آن صورت بروز جنگ نزاع‌ها و نارضایتی‌های قومی همانند گذشته امری اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. براساس سناریوی دوم، طالبان با خواست حکومت فراگیر و همه شمول موافقت خواهند کرد و زمینه حضور و مشارکت همه اقوام و نیروهای سیاسی در ساختار سیاسی-حکومتی افغانستان فراهم خواهد شد؛ حکومت و نظامی که قاعده آن به وسعت همه مردم افغانستان خواهد بود و همه خود را در آیینه آن خواهند دید که در این صورت، استقرار صلح و ثبات پایدار و ختم منازعات قومی و سیاسی در کشور امکان‌پذیر خواهد بود.

Facebook
Twitter
WhatsApp
Telegram
Email
مطالب مرتبط
tasoa-ashora-afghanistan-memarpress
پیام عاشورا و ایستادگی در مسیر حق، عدالت و کرامت انسانی
رسانه معمار، ضمن تسلیت این ایام سوگواری، بر پاسداری از پیام عاشورا و ایستادگی در مسیر حق، عدالت و کرامت انسانی تأکید می‌ورزد؛ پیامی که امروز بیش از همیشه، در جان ملت افغانستان زنده است.
۱۳ ساعت پیش
حسینیه‌ای به وسعت افغانستان
حسینیه‌ای به وسعت افغانستان؛ بیرق‌هایی که با اشک و نذر برافراشته‌اند
عزاداری در افغانستان محدود به یک فرقه مذهبی خاص نیست؛ شیعه و سنی کنار هم در این مجالس شرکت می‌کنند. علمای اهل سنت نیز باور دارند که اقامه عزاداری برای این خواسته پیامبر باید از سوی تمام مسلمانان انجام گیرد؛ چرا که امام حسین علیه‌السلام برای احیای سنت‌های اسلام قیام کرد و جان خود را در این راه فدا نمود.
۱ روز پیش
محدودیت‌ در اقامه عزای حسینی؛ محرم، مصداق بارز تکریم شعائر الهی و پیوندهای دینی
محدودیت‌ در اقامه عزای حسینی؛ محرم، مصداق بارز تکریم شعائر الهی و پیوندهای دینی
محدود ساختن مراسم عاشورا و جمع‌آوری نمادهای عزاداری در برخی مناطق افغانستان توسط نیروهای حاکم، عملی نگران‌کننده تلقی می‌شود. این اقدامات نه‌تنها موجب دلخوری و احساس انزوا در میان میلیون‌ها شهروند شیعه‌مذهب افغانستان شده، بلکه خطر شکاف‌های اجتماعی را نیز به دنبال دارد. مراسم عاشورا، برخلاف تصور برخی، نه تنهاتلاشی برای تقابل با نظام‌ حاکم نیست، بلکه فرصتی برای تقویت آموزه‌های نبوی، اصلاح جامعه اسلامی و بیان وفاداری به مسیر قرآن و اهل بیت است.‌
۲ روز پیش
تروریسم دولتی صهیونیست‌ها در خدمت بقای نامشروع
تروریسم دولتی صهیونیست‌ها در خدمت بقای نامشروع
تا زمانی که این غده سرطانی (رژیم اسرائیل) در پیکر منطقه باقی‌ مانده، آسایش و امنیت نه برای فلسطین و لبنان، نه برای سوریه و یمن، و نه برای ایران، مفهومی واقعی نخواهد داشت. این رژیم با وجود تسلیحات اتمی، حمایت نامحدود برخی کشورها و ذهنیت برتری‌جویانه صهیونیستی، تهدیدی واقعی برای صلح و ثبات جهانی است.
۴ روز پیش

مطالب پیشنهادی

آخرین اخبار مهم

عبدالله عبدالله: عاشورا فرصتی برای دعوت به همبستگی و عدالت
۱۳ ساعت پیش
عبدالله عبدالله: عاشورا فرصتی برای دعوت به همبستگی و عدالت
آذربایجان زمینه صادرات کالاهای تجاری افغانستان را از بندر باکو فراهم می‌کند
۱۳ ساعت پیش
کابلوف: به‌ رسمیت‌ شناختن طالبان برای همکاری امنیتی و اقتصادی ضروری بود
۱۳ ساعت پیش
کابلوف: به‌ رسمیت‌ شناختن طالبان برای همکاری امنیتی و اقتصادی ضروری بود
سازمان ملل اخراج «افغان‌های مجرم» از آلمان را محکوم کرد
۱۴ ساعت پیش
ادعای ارتش پاکستان: ۳۰ شبه‌نظامی در مرز افغانستان کشته شدند
۱۴ ساعت پیش
سوگندِ خدا به قلم، سوگندِ جهل به ظلمت – روز قلم
۱۴ ساعت پیش
روز قلم - معمار پرس
پاکستان اقدامات علیه مهاجران افغانستانی دارای کارت «پی‌او‌آر» را متوقف کرد
۱۶ ساعت پیش
دیدار وزیر مهاجرین طالبان با علمای دینی و تاکید بر تقویت مدارس دینی کشور
۱۶ ساعت پیش

گزارش و مصاحبه

پاسخ عاشورایی مهاجرین افغانستانی به توهین ترامپ
پاسخ عاشورایی مهاجرین افغانستانی به توهین ترامپ
همایش مهاجرین افغانستانی در مشهد؛ جلوه‌ای از عشق به ولایت و وحدت امت اسلامی در محکومیت اهانت ترامپ به رهبر انقلاب اسلامی برگزار شد.
۴ روز پیش
12:40 ق.ظ
معضل مواد مخدر در افغانستان؛ چالش‌ها و چشم‌انداز آینده
دسترسی محدود به خدمات درمانی، به‌ویژه در مناطق دورافتاده، یکی از موانع اصلی مبارزه با اعتیاد است.
۱ هفته پیش
11:24 ب.ظ
واکنش‌ مقام‌ها و شخصیت‌های افغانستان به حمله نظامی رژیم صهیونیستی به خاک ایران
«این اقدام نقض صریح موازین بین‌المللی و اصول حقوق بشری است و نمادی از سیاست‌های توسعه‌طلبانه و تروریستی رژیم صهیونیستی.»
۳ هفته پیش
10:27 ب.ظ
خشکسالی و شهرنشینی؛ کابل در لبه‌ی پرتگاه بحران آبی
تبعات این بحران هم تکان‌دهنده است؛ از یک‌سو کمبود آب سالم، سلامت میلیون‌ها نفر را در کابل تهدید می‌کند و از سوی دیگر، هزینه‌های بالای تامین آب، خانوارها را زیر بار بدهی و فقر برده است.
۴ هفته پیش
11:53 ب.ظ
اعتراضات محلی یا شورش نظامی؛ در بدخشان چه می‌گذرد؟
اعتراضات علیه تخریب مزارع کوکنار در بدخشان ریشه‌ای دیرپا دارد و سال گذشته نیز کشته شدن یک نفر موجی از ناآرامی‌های مشابه را برانگیخت. 
۱ ماه پیش
1:34 ق.ظ
تظاهرات گسترده در افغانستان در حمایت از مردم فلسطین
امروز، شهرهای مختلف افغانستان صحنه برگزاری تظاهرات گسترده‌ای در حمایت از مردم مظلوم فلسطین و محکومیت جنایات رژیم اسرائیل بودند. این اعتراضات به دنبال فراخوان طالبان برگزار شد که از مردم خواسته بود پس از نماز جمعه به خیابان‌ها آمده و همبستگی خود را با فلسطینیان اعلام کنند.
۱ ماه پیش
4:02 ب.ظ