مسکو پایتخت روسیه امروز شاهد برگزاری نشستی تحت عنوان «افغانستان؛ بین گذشته و آینده» بود که در آن شماری از چهرههای برجسته مخالف طالبان و سایر سیاسیون و تحلیلگران از افغانستان و کشورهای منطقه حضور داشتند.
براساس گزارشهای منتشر شده در چارچوب این نشست موضوعاتی همچون «تلاشهای بین المللی برای آشتی میان افغانستانی، تضمین امنیت منطقهای و بازسازی کشور پس از جنگ، سیاستهای فراگیر به عنوان تضمین گسترش آشتیآمیز و باثبات، حل مشکل نابرابری جنسیتی، تروریسم بین المللی و قاچاق مواد مخدر» مورد بحث قرار گرفته است.
نشست امروز مسکو هرچند اولین نشست طی دو سال گذشته نیست که در آن شماری از رهبران و چهرههای مخالف طالبان حضور دارند، بلکه طی این مدت بارها سیاسیون مخالف طالبان گردهماییهایی در خصوص وضعیت جاری افغانستان در بیرون از کشور برگزار کرده اند. مخالفان طالبان از طریق این نشستها و گردهماییها دیدگاه و مواضع خود همچنان در خصوص چگونگی برخورد با طالبان اعلام کرده اند؛ مواضعی که به نظر میرسد تاهنوز از سوی اداره حاکم در افغانستان جدی گرفته نشده است.
نشست امروز مسکو اما در شرایطی برگزار میشود که شرایط افغانستان دگردیسیهای زیادی را تجربه میکند. اکنون با گذشت بیش از دو سال اداره حاکم نتوانسته مشروعیت داخلی و بین اللملی را کسب کند. در کنار این، معضل فقر و بیکاری همچنان در افغانستان بیداد میکند و هرازگاهی نهادهای داخلی و بین المللی از گسترش فقر و وخامت اوضاع اقتصادی مردم اظهار نگرانی میکنند. این معضل تا حدی جدی است که روز گذشته (چهارشنبه، ۱ قوس) سازمان جهانی غذا نیز اعلام کرد که هم اکنون ۸۹ درصد مردم افغانستان غذای کافی برای خوردن ندارند.
در بعد امنیتی نیز طالبان طی دو سال گذشته نتوانستند نگرانی برخی کشورهای منطقه و جهان را از گسترش ناامنی از خاک افغانستان رفع کنند. هفته گذشته آناتولی سیدوروف، رئیس ستاد مشترک پیمان امنیت جمعی با اشاره به اوضاع امنیتی افغانستان گفت که طالبان توانایی کنترل وضعیت را ندارند و این سازمان در حال اتخاذ تدابیر برای مهار تهدیدات تروریستی از خاک افغانستان است.
گذشته از این طالبان در دو سال گذشته در برآورده کردن خواستهای جامعه جهانی و کشورهای منطقهای در امر تشکیل حکومت فراگیر و تامین حقوق شهروندان افغانستان نیز دستاورد ملموسی نداشتند. درحالی که اگر اداره حاکم از این فرصت دوساله استفاده موثر میکرد اکنون شرایط تا حد زیادی به نفع این گروه میتوانست رقم بخورد.
با این حال، به نظر میرسد کشورها اکنون از تغییر رویکرد سختگیرانه طالبان در مسایل داخلی افغانستان و سطح بین الملل احساس یاس و ناامیدی میکند و این رویه در قالب حمایت از گروههای ضد طالبان در مجامع بینالمللی بروز پیدا کرده است. تغییر احتمالی نگاه و رویکرد منطقه و جهان به طالبان آن هم در شرایطی که نه مقبولیت داخلی دارد و نه هم از رسمیت بین المللی برخوردار است ادامه مسیر را برای این گروه دشوار خواهد کرد.
