شورش خاموش در درون طالبان؛ آیا خبری در راه است؟

لینک کوتاه: https://memar.press/?p=118948
۵ ماه پیش
شماره خبر 118948
منتشر شده در 3:14 ب.ظ

از زمان به قدرت رسیدن طالبان در آگوست ۲۰۲۱، اختلافات داخلی درون این گروه همواره وجود داشته، اما امروز این شکاف‌ها به سطح بی‌سابقه‌ای رسیده است. در گذشته، این اختلافات اغلب به دلیل مسائل شخصی یا رقابت‌های قدرت‌طلبانه بود، اما اکنون تضادهای ایدئولوژیک و استراتژیک نیز به آن افزوده شده است. از یک سو، جناحی به رهبری هبت‌الله آخندزاده بر سیاست‌های سخت‌گیرانه تأکید دارد، و از سوی دیگر، افرادی مانند عباس استانکزی، سراج‌الدین حقانی و ملا برادر تلاش دارند تا طالبان را به سوی تعامل با جهان سوق دهند. فرار استانکزی نشان می‌دهد که دیگر امکان کنار آمدن با سیاست‌های تندروانه آخندزاده برای برخی مقامات طالبان وجود ندارد و احتمالاً این فقط آغاز موجی از جدایی‌هاست.

اما سوالی که مطرح می شود این ست که آیا اختلاف استانکزی با رهبری طالبان فقط بر سر آموزش زنان بود؟

در نگاه نخست، علت اصلی درگیری بین عباس استانکزی و رهبری طالبان، انتقاد او از ممنوعیت آموزش زنان به نظر می‌رسد. اما اگر به ساختار قدرت طالبان نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که این موضوع فقط نوک کوه یخ است. استانکزی شخصیتی عمل‌گرا دارد و می‌داند که سیاست‌های سخت‌گیرانه طالبان باعث انزوای بین‌المللی و بحران اقتصادی در افغانستان شده است. از سوی دیگر، وی ارتباطات گسترده‌ای در سطح بین‌المللی دارد و از پیامدهای احتمالی ادامه این سیاست‌ها آگاه است. این احتمال وجود دارد که او به دلایل گسترده‌تری با رهبر طالبان دچار تنش شده باشد، از جمله:

  • تلاش برای مذاکره جهت مشروعیت‌بخشی به طالبان در سطح جهانی.
  • اختلاف بر سر نحوه توزیع قدرت درون طالبان.
  • ارتباطات پنهانی با نهادهای بین‌المللی که هبت‌الله آخندزاده را نگران کرده است.
  اتهام نهادهای مدنی به رییس دفتر یوناما در خصوص تحصیل زنان

خروج استانکزی از افغانستان پرسش‌های مهمی را مطرح می‌کند. یکی از این فرضیات، هماهنگی احتمالی وی با ایالات متحده یا دیگر بازیگران منطقه‌ای است. با توجه به اینکه استانکزی از جمله افراد کلیدی در مذاکرات دوحه بود و ارتباطات بین‌المللی قوی داشت، ممکن است امریکا و دیگر کشورها به او توصیه کرده باشند که در شرایط حساس، از افغانستان خارج شود. ایالات متحده می‌داند که سیاست‌های طالبان در درازمدت پایدار نیست و احتمالاً برخی از چهره‌های میانه‌رو طالبان را برای آینده حفظ کرده است.

آیا خبری در راه است؟

عباس استانکزی در نوار صوتی خود با تأکید بر تغییرپذیری نظام‌ها در افغانستان، تلویحاً هشدار داده است که طالبان نمی‌تواند برای همیشه در قدرت بماند. این سخنان، به‌خصوص زمانی که از سوی یک مقام ارشد طالبان بیان می‌شود، به معنای احتمال وقوع تغییرات عمده در ساختار حکومت طالبان است.

چنین اظهاراتی نشان می‌دهد که احتمالاً وی از تحرکات داخلی و بین‌المللی علیه طالبان مطلع است. با توجه به افزایش فشارهای بین‌المللی، انزوای دیپلماتیک، و تشدید اختلافات درونی، تغییر در ساختار حکومت طالبان یا حتی فروپاشی آن چندان دور از ذهن نیست.

استانکزی تنها فردی نیست که به سیاست‌های هبت‌الله آخندزاده اعتراض دارد. گزارش‌ها نشان می‌دهند که افرادی مانند ملا برادر، سراج‌الدین حقانی و مولوی یعقوب نیز تلاش کردند تا مانع محاکمه او شوند. این موضوع بیانگر یک جناح‌بندی عمیق درون طالبان است؛ جناحی که معتقد است سیاست‌های افراطی، آینده این گروه را به خطر می‌اندازد و جناحی که حاضر نیست از این سیاست‌ها کوتاه بیاید. اگر تعداد بیشتری از رهبران طالبان با استانکزی همفکر باشند، احتمالاً در آینده نزدیک شاهد تغییرات گسترده‌ای در ساختار قدرت این گروه خواهیم بود.

  چالش‌ها و پیامدهای توافقنامه دوحه

ملا برادر، سراج‌الدین حقانی و مولوی یعقوب تلاش کردند تا استانکزی را از محاکمه نجات دهند، اما هبت‌الله آخندزاده قاطعانه با این درخواست مخالفت کرد. این نشان می‌دهد که اختلافات درون طالبان دیگر یک مسئله حاشیه‌ای نیست، بلکه به جنگ قدرتی جدی تبدیل شده است. آیا این سه نفر نیز در آینده با مشکلات مشابهی روبرو خواهند شد؟ آیا آنها آماده‌اند که علیه آخندزاده بایستند یا همچنان در داخل ساختار طالبان باقی خواهند ماند؟ این سؤالات نشان می‌دهد که طالبان با یک بحران رهبری بزرگ مواجه است.

تاریخ افغانستان نشان داده است که حاکمان مستبد که به نصایح نخبگان خود گوش نمی‌دهند، در نهایت با شکست مواجه می‌شوند. اشرف غنی، که به دلیل لجاجت و انحصارطلبی سقوط کرد، نمونه‌ای از این واقعیت است. طالبان که از سرنوشت حکومت‌های قبلی درس نگرفته، اکنون با مشکلاتی مشابه روبروست.

آیا طالبان نیز به همان سرنوشت دچار خواهد شد؟ آیا خبرهایی در راه است که نشان دهد تغییر در ساختار طالبان اجتناب‌ناپذیر است؟

فرار عباس استانکزی نه‌تنها یک اتفاق فردی، بلکه نشانه‌ای از بحران عمیق درون طالبان است. اختلافات درونی این گروه به مرحله‌ای رسیده که دیگر نمی‌توان آن را نادیده گرفت. از یک سو، جناحی تلاش دارد تا سیاست‌های طالبان را تعدیل کند و زمینه‌ای برای مشروعیت بین‌المللی آن فراهم کند، و از سوی دیگر، رهبری طالبان همچنان بر مواضع سخت‌گیرانه خود پافشاری می‌کند. خروج استانکزی از افغانستان و سخنان هشدارآمیز او درباره تغییر حکومت، نشان می‌دهد که احتمال وقوع تحولاتی مهم در آینده افغانستان بسیار بالاست.

باید دید که آیا طالبان می‌تواند این بحران داخلی را مدیریت کند، یا اینکه سرنوشت حکومت‌های پیشین را تجربه خواهد کرد؟

  وزیر زراعت حکومت سرپرست : خودکفایی و صادرات هدف ماست

Facebook
Twitter
WhatsApp
Telegram
Email
مطالب مرتبط
لینا حیدر در آلمان درخشید
لینا حیدر در آلمان درخشید؛ در افغانستان، هزاران لینا خاموش‌اند
لینا حیدر، به عنوان نماد شکوفایی استعداد در فضای آزادی، آینه‌ای شد در برابر سیاهی‌ِ افکاری که با نام دین، درهای تعلیم را بر روی دختران افغانستان بسته‌اند.
۲۲ ساعت پیش
tasoa-ashora-afghanistan-memarpress
پیام عاشورا، ایستادگی در مسیر حق، عدالت و کرامت انسانی
رسانه معمار، ضمن تسلیت این ایام سوگواری، بر پاسداری از پیام عاشورا و ایستادگی در مسیر حق، عدالت و کرامت انسانی تأکید می‌ورزد؛ پیامی که امروز بیش از همیشه، در جان ملت افغانستان زنده است.
۴ روز پیش
روز قلم - معمار پرس
سوگندِ خدا به قلم، سوگندِ جهل به ظلمت – روز قلم
در افغانستان، قلم به اسارت گرفته شده است. قلم، سلاح ماندگار مبارزه با جهل است. اما تاریخ ثابت کرده است که هیچ زنجیری نمی‌تواند «قلم» را برای همیشه اسیر کند.
۴ روز پیش
هر-خانه-یک-پرچم
در آستانه محرم؛ بیداری وجدان‌ها و خیزش مردمی برای عزاداری آزاد
محرم از راه می‌رسد؛ نه فقط با نوای سینه‌زنی و زنجیرزنی، که با طنین پای مردمی که می‌خواهند حسین(ع) را در خانه‌ها، کوچه‌ها و دل‌هایشان زنده نگه دارند.
۱ هفته پیش

مطالب پیشنهادی

یونیسف درباره بحران مرگ‌ومیر نوزادان در افغانستان هشدار داد
هشدار یونیسف: مرگ پیش از زندگی کودکان در قندهار
صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) هشدار داده است که میزان مرگ‌ومیر نوزادان در ولایت قندهار بالاتر از میانگین کشوری است
۲ ماه پیش
تعهد جهانی بر اقدامات مشترک برای توسعه افغانستان
تعهد جهانی بر اقدامات مشترک برای توسعه افغانستان
طارق علی بخیت، نماینده ویژه سازمان همکاری اسلامی برای افغانستان و نماینده ویژه موقت اتحادیه اروپا در طی دیداری حاشیه فوروم بشردوستانه بروکسل، بر اهمیت اقدامات مشترک برای تأمین منافع و توسعه مردم افغانستان تأکید کردند.
۲ ماه پیش
سازمان ملل: مهاجران بازگشته به افغانستان با بحران گرسنگی و سرپناه مواجه‌اند
سازمان ملل: مهاجران بازگشته به افغانستان با بحران غذایی و سرپناه مواجه‌اند
کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) در گزارشی اعلام کرد که بیش از نیمی از مهاجران بازگشته به افغانستان با بحران شدید غذایی، بی‌سرپناهی و فشارهای روانی روبه‌رو هستند
۳ ماه پیش
تکرار ادعاها درباره «تهدیدات تروریستی» از منشاء افغانستان؛ مشکل در کجاست؟
تکرار ادعاها درباره «تهدیدات تروریستی» از منشاء افغانستان؛ مشکل در کجاست؟
تاکید یک‌جانبه بر افغانستان به‌عنوان منبع اصلی این تهدیدات، نه‌تنها تصویر نادرستی از وضعیت ارائه می‌دهد، بلکه می‌تواند مانع از تمرکز بر ریشه‌های واقعی این مشکل شود. در واقع، این رویکرد ممکن است به جای کمک به حل مسئله، به افزایش تنش‌های منطقه‌ای و تضعیف همکاری‌های لازم منجر شود.
۳ ماه پیش

آخرین اخبار مهم

درگیری های مسلحانه در اربیل عراق
۲ ساعت پیش
درگیری های مسلحانه در اربیل عراق
شهاب‌الدین دلاور خواستار بازگشت رهبران سیاسی و جهادی به افغانستان شد
۱۰ ساعت پیش
شهاب‌الدین دلاور خواستار بازگشت رهبران سیاسی و جهادی به افغانستان شد
فوزیه کوفی صدور حکم بازداشت رهبران طالبان را نشانه تغییر مثبت خواند
۱۱ ساعت پیش
فوزیه کوفی صدور حکم بازداشت رهبران طالبان را نشانه تغییر مثبت خواند
عباس عراقچی با وزیر خارجه عربستان سعودی در مکه دیدار کرد
۱۲ ساعت پیش
عباس عراقچی با وزیر خارجه عربستان سعودی در مکه دیدار کرد
رکورد تاریخی کیلیان امباپه در نخستین فصل حضورش در رئال مادرید
۱۲ ساعت پیش
رکورد تاریخی کیلیان امباپه در نخستین فصل حضورش در رئال مادرید
سازمان ملل: به‌رسمیت‌شناختن طالبان از سوی روسیه یک موضوع دوجانبه است
۱۲ ساعت پیش
سازمان ملل: به‌رسمیت‌شناختن طالبان از سوی روسیه یک موضوع دوجانبه است
ترامپ: رها کردن تجهیزات در افغانستان توسط جنرال میلی «احمقانه» بود
۱۳ ساعت پیش
ترامپ: رها کردن تجهیزات در افغانستان توسط جنرال میلی «احمقانه» بود
طالبان: حکم بازداشت رهبران‌ما بی‌اساس است
۱۴ ساعت پیش
طالبان: حکم بازداشت رهبران‌ما بی‌اساس است

گزارش و مصاحبه

مراسم پرشور عزاداری شیعیان افغانستانی در صحن قدس حرم رضوی برگزار شد
صحن قدس حرم مطهر رضوی شاهد یکی از باشکوه‌ترین اجتماعات عزاداری بود که با حضور پرشور و گسترده مهاجران افغانستانی در مشهد برگزار شد.
۵ روز پیش
12:28 ق.ظ
پاسخ عاشورایی مهاجرین افغانستانی به توهین ترامپ
پاسخ عاشورایی مهاجرین افغانستانی به توهین ترامپ
همایش مهاجرین افغانستانی در مشهد؛ جلوه‌ای از عشق به ولایت و وحدت امت اسلامی در محکومیت اهانت ترامپ به رهبر انقلاب اسلامی برگزار شد.
۷ روز پیش
12:40 ق.ظ
معضل مواد مخدر در افغانستان؛ چالش‌ها و چشم‌انداز آینده
دسترسی محدود به خدمات درمانی، به‌ویژه در مناطق دورافتاده، یکی از موانع اصلی مبارزه با اعتیاد است.
۲ هفته پیش
11:24 ب.ظ
واکنش‌ مقام‌ها و شخصیت‌های افغانستان به حمله نظامی رژیم صهیونیستی به خاک ایران
«این اقدام نقض صریح موازین بین‌المللی و اصول حقوق بشری است و نمادی از سیاست‌های توسعه‌طلبانه و تروریستی رژیم صهیونیستی.»
۴ هفته پیش
10:27 ب.ظ
خشکسالی و شهرنشینی؛ کابل در لبه‌ی پرتگاه بحران آبی
تبعات این بحران هم تکان‌دهنده است؛ از یک‌سو کمبود آب سالم، سلامت میلیون‌ها نفر را در کابل تهدید می‌کند و از سوی دیگر، هزینه‌های بالای تامین آب، خانوارها را زیر بار بدهی و فقر برده است.
۱ ماه پیش
11:53 ب.ظ
اعتراضات محلی یا شورش نظامی؛ در بدخشان چه می‌گذرد؟
اعتراضات علیه تخریب مزارع کوکنار در بدخشان ریشه‌ای دیرپا دارد و سال گذشته نیز کشته شدن یک نفر موجی از ناآرامی‌های مشابه را برانگیخت. 
۱ ماه پیش
1:34 ق.ظ