اظهارات اخیر سخنگوی ارتش پاکستان، احمد شریف چودری، مبنی بر اینکه “جان یک پاکستانی از کل افغانستان مهمتر است”، نه تنها گستاخانه و تحقیرآمیز است، بلکه نشاندهنده سیاستهای دیرینه و مخرب پاکستان در قبال افغانستان و منطقه میباشد.
این سخنان پس از حمله هوایی اخیر ارتش پاکستان به ولسوالی برمل ولایت پکتیکا بیان شده که به گفته طالبان، ۴۶ کشته برجای گذاشته است، و این اظهارات نشانگر بیتوجهی کامل به جان و حقوق انسانی مردم افغانستان است.
در ادامه به بررسی این موضوع میپردازیم:
برای بیش از چهار دهه، پاکستان به عنوان مهد تروریسم در منطقه شناخته شده و سیاستهای مخرب این کشور نه تنها ثبات افغانستان را به خطر انداخته، بلکه امنیت کل منطقه را متزلزل کرده است. پاکستان بهطور سیستماتیک از خاک خود به عنوان پناهگاه و مرکز آموزش گروههای تروریستی استفاده کرده و این گروهها را به افغانستان صادر کرده است. تحریک طالبان پاکستان (TTP) و سایر گروههای افراطی که از حمایت مستقیم یا غیرمستقیم نهادهای نظامی و اطلاعاتی پاکستان برخوردارند، از سالها پیش عامل بیثباتی و کشتار در افغانستان بودهاند.
ادعای سخنگوی ارتش پاکستان مبنی بر تلاش برای امنیت و ثبات افغانستان، به سخره گرفتن تاریخ است. کشوری که میلیونها مهاجر افغانستانی را به اجبار از خانههایشان رانده و تروریستها را به جان ملت افغانستان انداخته است، چگونه میتواند ادعای ثباتآفرینی کند؟ حقیقت این است که پاکستان همواره از افغانستان به عنوان ابزاری برای پیشبرد منافع ژئوپلیتیکی خود استفاده کرده است.
طالبان افغانستان که اکنون بر این کشور حکومت میکند، در قبال حملات اخیر و وضعیت بیثبات منطقهای نیز مسئولیت سنگینی دارد. گزارشها حاکی از آن است که طالبان به گروههای تحریک طالبان پاکستان اجازه داده تا در مناطق شمالی افغانستان پناه بگیرند و فعالیت کنند. این تصمیم، نه تنها نشاندهنده همپیمانی این دو گروه، بلکه بیانگر بیتوجهی طالبان به امنیت مردم افغانستان است.
سوالی که باید از طالبان پرسید این است: آیا حفاظت و نگهداری از تحریک طالبان پاکستان برای شما از جان زنان و کودکان بیگناه افغانستانی ها که زیر بمبارانهای ارتش پاکستان کشته میشوند، مهمتر است؟
آیا این سیاستها به معنای اولویتبندی منافع ایدئولوژیک و سیاسی بر منافع ملی افغانستان نیست؟
طالبان که ادعای تأمین امنیت و استقلال افغانستان را دارد، باید توضیح دهد که چگونه میتواند از یک سو با پاکستان مذاکره کند و از سوی دیگر، میزبان گروههایی باشد که از خاک افغانستان به پاکستان حمله میکنند و بهانهای برای تجاوزگریهای پاکستان فراهم میکنند.
رفتار دوگانه طالبان و تجاوزات مکرر پاکستان نشاندهنده بحرانی عمیق در سیاستهای منطقهای است. اگر طالبان همچنان به حمایت از تحریک طالبان پاکستان ادامه دهد و پاکستان نیز به سیاستهای تجاوزگرانه خود ادامه دهد، این وضعیت به فاجعهای انسانی و سیاسی در افغانستان منجر خواهد شد. علاوه بر این، اقدامات طالبان در میزبانی از گروههای افراطی، خطر انزوای بینالمللی این حکومت را نیز افزایش میدهد.
- پاکستان باید محکوم شود: جامعه جهانی و کشورهای منطقه باید پاکستان را برای سیاستهای مخرب و صدور تروریسم به افغانستان محکوم کنند. این کشور باید مسئولیت حملات و نقض حقوق بشر را بپذیرد.
- طالبان باید پاسخگو باشد: طالبان باید به مردم افغانستان و جامعه جهانی پاسخ دهد که چرا به تحریک طالبان پاکستان اجازه فعالیت در خاک افغانستان داده است. آیا منافع گروهی و ایدئولوژیک برای این حکومت از جان مردم افغانستان مهمتر است؟
- اقدام قاطعانه برای مقابله با تروریسم: هر دو طرف باید برای مقابله با تروریسم و جلوگیری از کشته شدن غیرنظامیان بیگناه، اقدامات جدی و فوری انجام دهند.
در نهایت، این وظیفه مردم افغانستان و جامعه بینالمللی است که هم طالبان و هم پاکستان را به چالش کشیده و از هر گونه بیعدالتی و تجاوز به حقوق انسانی مردم افغانستان جلوگیری کنند. افغانستان نیازمند صلح و امنیت پایدار است، نه سیاستهای ویرانگر همسایگان و ناکارآمدی حکومت خود. آیا زمان آن نرسیده که طالبان به جای همکاری با گروههای تی تی پی، به خواستههای واقعی مردم افغانستان پاسخ دهد؟
نویسنده: م. کهریزنوی
