روز عرفه، نهم ذیالحجه، از پرفضیلتترین روزهای تقویم اسلامی است؛ روزی آکنده از رحمت، دعا، استغفار و معرفت که فرصتی ارزشمند برای بازگشت به سوی خداوند مهربان فراهم میآورد. در این مطلب، ضمن اشاره به تاریخ دقیق روز عرفه در ایران و افغانستان در سال ۱۴۰۴، به مهمترین اعمال، دعاها و فضیلتهای این روز بزرگ نیز پرداختهایم.
اهمیت روز عرفه در اسلام
در فرهنگ اسلامی، روز عرفه جایگاه ویژهای دارد. از جمله دلایل اهمیت آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- وقوف در عرفات: در حج تمتع، یکی از ارکان اصلی حج، حضور حاجیان در صحرای عرفات از ظهر تا غروب روز عرفه است.
- روز دعا و نیایش: این روز حتی برای غیرحاجیان نیز فرصتی برای ارتباط قلبی با خداوند است.
- نزول گسترده رحمت الهی: عرفه روزی است که درهای آسمان به روی دعاهای بندگان گشوده میشود.
- روز شناخت و معرفت: نام عرفه از «معرفت» میآید؛ فرصتی برای دروننگری و شناخت خداوند.
تاریخ روز عرفه در سال ۱۴۰۴ (۲۰۲۵ میلادی)
با توجه به تقویم قمری و رؤیت هلال، تاریخ دقیق ممکن است با یک روز اختلاف تعیین شود. با این حال، طبق پیشبینیهای نجومی:
- تاریخ روز عرفه در ایران: پنجشنبه، ۱۵ خرداد ۱۴۰۴ شمسی
(مطابق با ۹ ذیالحجه ۱۴۴۶ قمری / ۵ ژوئن ۲۰۲۵ میلادی) - تاریخ روز عرفه در افغانستان: احتمالاً همان ۵شنبه، ۱۵ جوزا ۱۴۰۴ شمسی خواهد بود، مگر آنکه مراجع دینی تاریخ متفاوتی اعلام کنند. ( این در حالی است که طالبان شنبه را پیش از موعد روز عید اعلان کردند، که در این صورت روز عرفه در افغانستان جمعه ۱۶ جوزا ۱۴۰۴ شمسی خواهد بود ! )
🔔 برای اطلاع از تاریخ دقیق، به اطلاعیههای رسمی مراجع دینی ایران و افغانستان توجه فرمایید.

اعمال مستحب روز عرفه
در این روز شریف، اعمال مستحبی متعددی توصیه شده است که برخی از مهمترین آنها عبارتاند از:
۱. غسل
انجام غسل پیش از ظهر روز عرفه مستحب مؤکد است و آمادگی معنوی برای نیایش فراهم میکند.
۲. روزه گرفتن
روزه روز عرفه برای کسانی که در وقوف نیستند و توان دارند، بسیار بافضیلت است.
۳. دعا و نیایش (دعای عرفه)
- دعای امام حسین (ع) در روز عرفه از زیباترین متون عرفانی و معرفتی اسلامی است.
- همچنین دعای امام سجاد (ع) نیز از ادعیه مأثور برای این روز است.
۴. زیارت امام حسین (ع)
زیارت از راه دور یا نزدیک در این روز دارای پاداش بسیار زیادی است.
۵. تلاوت قرآن
خواندن قرآن و تدبر در آیات آن، نوری بر دل انسان میتاباند.
۶. ذکر و تسبیح
گفتن اذکار «سبحانالله»، «الحمدلله»، «اللهاکبر» و «استغفار» بسیار توصیه شده است.
۷. صدقه و کمک به نیازمندان
در این روز، هر گونه انفاق، حمایت از فقرا و کمک به دیگران پاداشی مضاعف دارد.
۸. نماز مستحبی
نمازی مخصوص در زیر آسمان با دو رکعت توصیه شده که شامل سورههای توحید و کافرون است.
۹. احسان به والدین و صلهرحم
نیکی به پدر و مادر و تقویت روابط خانوادگی در این روز بسیار پسندیده است.
۱۰. دعا برای دیگران
در روز عرفه، دعا برای آمرزش دیگران و همه مسلمانان، آثار معنوی بینظیری دارد.