همزمان با تشدید تنشها میان دو همسایه اتمی در جنوب آسیا، با تجمع اعتراضی مقابل سفارت پاکستان در دهلینو و احضار کاردار پاکستان از سوی وزارت امور خارجه هند، اقدام مشابهی نیز از سوی طرف پاکستانی مشاهده می شود.
همچنین وزارت امور خارجه پاکستان نیز در اعتراض به اقدامات اخیر هند در تعلیق پیمان مشترک آبی و دستور خروج اتباع پاکستانی از هند، کاردار سفارت این کشور در اسلامآباد را احضار کرد.
در ادامه اینها کمیته امنیت ملی پاکستان در نشست ویژهای به ریاست شهباز شریف، نخستوزیر این کشور، که امروز پنجشنبه، ۴ ثور ۱۴۰۴ برگزار شد، اعلام کرد هرگونه انسداد جریان آب متعلق به پاکستان توسط هند بهعنوان «عمل جنگی» تلقی خواهد شد. این تصمیم در واکنش به اقدامات اخیر هند، از جمله تعلیق پیمان آب ایندوس و بستن گذرگاه مرزی اَتاری (واگه)، پس از حمله تروریستی در منطقه پهلگام کشمیر اتخاذ شد.
هند، پاکستان را به دست داشتن در حمله به گردشگران در پهلگام متهم کرده و گروههای شبهنظامی پاکستانی را مسئول طراحی حملات تروریستی در کشمیر و دیگر مناطق خود میداند. در واکنش، کابینه هند پیمان آب ایندوس را تعلیق کرد، گذرگاه مرزی اَتاری را بست و وابستگان نظامی، دفاعی و امنیتی سفارت پاکستان در دهلینو را «عنصر نامطلوب» خواند. همچنین، هند از اتباع پاکستانی خواست ظرف ۴۸ ساعت خاک این کشور را ترک کنند و وابسته نظامی خود در اسلامآباد را فراخواند.
مقامات پاکستانی، تعلیق پیمان آب ایندوس را مغایر با تعهدات بینالمللی و غیرقابل توجیه دانستند. این پیمان، که در سال ۱۹۶۰ با میانجیگری بانک جهانی امضا شد، یکی از معدود توافقات پایدار میان دو کشور بوده و هرگونه اختلال در آن میتواند تأثیرات جدی بر کشاورزی و اقتصاد پاکستان داشته باشد.
تحولات بین پاکستان و هند
پاکستان حریم هوایی و مرز خود را به روی هند بست
کمیته امنیت ملی پاکستان در واکنش به مواضع دهلینو پس از حمله اخیر به گردشگران هندی، ضمن اعلام آمادگی برای پاسخ به هرگونه تجاوز و اقدامات تحریک آمیز تصمیم به بستن مرز زمینی و همچنین حریم هوایی خود به روی تمامی پروازهای هندی گرفت.
اعضای کمیته امنیت ملی پاکستان با ابراز نگرانی از جان باختن گردشگران در حادثه اخیر در هند، اتهامات دهلینو علیه اسلامآباد را قویا رد کردند.
در بیانیه دفتر نخست وزیری پاکستان آمده است: حریم هوایی پاکستان برای تمامی پروازهای هندی بسته و وابستگان دفاعی و نظامی سفارت هند در اسلامآباد عنصر نامطلوب خوانده شده و باید ظرف ۵ روز آینده پاکستان را ترک کنند.
بازداشت یک نیروی مرزی هند از سوی پاکستان/احضار کاردار هند در اسلامآباد
همزمان با تجمع اعتراضی مقابل سفارت پاکستان در دهلینو و احضار کاردار پاکستان از سوی وزارت امور خارجه هند، اقدام مشابهی نیز از سوی طرف پاکستانی مشاهده می شود.
رسانههای پاکستانی از بازداشت یک نیروی مرزبانی هند توسط نیروهای پاکستانی به اتهام نقض خط مرزی گزارش می دهند.
هند دستور خروج تمام اتباع پاکستانی را صادر کرد
وزارت خارجه هند پنجشنبه در بیانیهای اعلام کرد: دولت هند در پی حمله تروریستی پهلگام تصمیم گرفت ارائه خدمات روادید برای اتباع پاکستانی را فورا متوقف کند.
این وزارتخانه همچنین از همه اتباع پاکستانی خواست که تا ۲۹ آوریل (نهم اردیبهشت) از هند خارج شوند و افزود: همه اتباع پاکستان باید تا پیش از انقضای روادید خود هند را ترک کنند.
این دستور دیپلماتهای پاکستانی در دهلینو را شامل نمیشود. هند پیشتر وابستگان و رایزنان دفاعی و نظامی سفارت پاکستان در دهلینو را عنصر نامطلوب خواند و تصمیم گرفت که کادر دیپلماتیک خود در اسلامآباد را کاهش دهد.
پاکستان: تعلیق معاهده آب اقدام جنگی است
این شورا در بیانیهای گفت: «هر گونه تلاش برای مسدود کردن یا منحرف کردن سهم پاکستان از آب تحت این معاهده، یک اقدام جنگی تلقی خواهد شد.»
یک روز پس از کشته شدن ۲۶ گردشگر در حمله مرگبار اسلامگرایان در کشمیر تحت کنترول هند، دهلی اعلام کرد که از سطح روابطش با اسلام آباد کاسته است.
نشست مودی و احزاب برای بررسی حمله کشمیر
مودی همچنین خواستار برگزاری نشستی با حضور تمامی احزاب، از جمله احزاب مخالف شده تا آنها را در جریان واکنش دولت به این حمله مرگبار قرار دهد.
تظاهرات مقابل سفارت پاکستان در دهلی
در پی این واقعه، دهها معترض امروز پنجشنبه مقابل سفارت پاکستان در منطقه دیپلماتیک دهلینو تجمع کردند، شعار دادند و به سمت موانع پلیس هجوم بردند.
در اسلامآباد، اسحاق دار، وزیر خارجه پاکستان در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان قرار است جلسهای از کمیته امنیت ملی را برای بررسی پاسخ پاکستان برگزار کند.
«معاهده رود سند» که با میانجیگری بانک جهانی در سال ۱۹۶۰ امضا شد، تقسیم آبهای رود سند و شاخههای آن را بین هند و پاکستان تنظیم میکرد. این معاهده از دو جنگ میان این همسایگان جان سالم به در برده و در زمانهای دیگر نیز تنشهای شدید را تاب آورده است.
حمله کشمیر، آزمونی برای «دستاوردهای» مودی
روابط دیپلماتیک بین این دو کشور حتی پیش از اعلام اقدامات اخیر نیز تضعیف شده بود؛ چرا که پاکستان پس از لغو وضعیت نیمهخودمختار کشمیر توسط هند در سال ۲۰۱۹، سفیر هند را اخراج کرده و خود نیز سفیری به دهلینو نفرستاده بود.
حمله روز سهشنبه به عنوان ضربهای به آنچه مودی و حزب ملیگرای هندو بهاراتیا جاناتا «دستاوردی بزرگ» در لغو وضعیت ویژه ایالت جامو و کشمیر و «ایجاد صلح و توسعه» در این منطقه مسلماننشین و درگیر تنش معرفی کردهاند، تلقی میشود.
هند بارها پاکستان را به دست داشتن در ناآرامیهای کشمیر متهم کرده است، اما اسلامآباد میگوید فقط حمایت دیپلماتیک و اخلاقی از خواسته خودمختاری ارائه میدهد.