در سال‌های اخیر بارها از آنچه که ناامنی‌ها و تهدیدات تروریستی برخاسته از خاک افغانستان گفته می‌شود در برخی محافل منطقه‌ای و جهانی اظهار نگرانی شده است.
نگرانی‌ها در باره تهدیدات امنیتی افغانستان اما پس از روی کارآمدن دوباره حکومت طالبان بیش از هر زمانی مطرح شده و همواره از تبعات و پیامدهای آن هم در سطح منطقه و فرامنطقه هشدار داده می‌شود.
در این میان، عمده نگرانی‌ها اما از جانب برخی کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی به رهبری روسیه مطرح بوده که طبق آن اوضاع افغانستان تهدیدی برای این کشورها تلقی می‌شود.
به تازگی ایمان‌قلی تاسما گامبیتوف، منشی عمومی سازمان پیمان امنیت جمعی هم گفته که تهدیدات امنیتی از خاک افغانستان همچنان پابرجاست و افزوده که برای حفاظت از کشورهای عضو این سازمان در برابر تهدیدات فوق، تدابیری اتخاذ خواهد شد.
وی افزوده است: «منابع چالش‌ها و تهدیدهای جدی برای امنیت جمعی از خاک افغانستان باقی مانده است و این مجموعه اقدامات پیشنهادی برای فراهم ساختن سطح بالای حفاظت از کشورهای عضو این سازمان، در مقابل تهدیدات موجود، در نظر گرفته شده است.»
پیش از این هم شماری از سران سازمان پیمان امنیت جمعی و کشورهای آسیای میانه همواره از اوضاع امنیتی و گسترش فعالیت گروه‌های تروریستی به شمول داعش در افغانستان اظهار نگرانی کرده و نشست‌هایی را در این زمینه برگزار کرده‌اند.
همزمان مقامات طالبان هم درباره این گونه نگرانی کشورهای آسیای میانه و سازمان پیمان امنیت جمعی بارها گفته که خاک افغانستان تهدیدی علیه کشورها نخواهد بود و هیچ گروهی تروریستی هم در این کشور حضور ندارد.
نگرانی‌ها از تهدیدات امنیتی افغانستان درحالی مطرح می‌شود که از یک‌سو مردم این کشور سال‌ها قربانی تروریزم و ناامنی بوده و در این مسیر هزینه‌های سنگینی متحمل شده است و از سوی هم، در انظار جهانی به عنوان کانون ناامنی همواره مورد اتهام بوده است.
تروریزم و تهدیدات فرامرزی
تروریزم اما یک پدیده بین‌المللی است که قلمرو فعالیت آن صرفا محدود و محصور به افغانستان نمی‌شود، بلکه فراتر از مرزهای جغرافیایی تهدیدی برای امنیت و صلح جهانی و منطقه‌ای به شمار می‌آید.
معضل ناامنی در افغانستان هم در کنار عوامل داخلی، ریشه‌های فراوان بیرونی دارد که بدون درنظرداشت آن نمی‌توان به فهم جامعی درباره واقعیت‌های امنیتی در این کشور دست یافت،
با این حال، به نظر می‌رسد نگاه تهدیدمحور به مسایل افغانستان و ایجاد این شائبه که گویا تهدیدات امنیتی صرفا از خاک افغانستان به آسیای میانه و سایر نقاط جهان تسری پیدا می‌کند، نه تنها که کمکی به رفع معضلات موجود نمی‌کند، بلکه نگاه‌ها را هم در پیکار با هراس‌افکنی در منطقه تا حد زیادی به انحراف می‌کشاند و بخشی از ظرفیت‌ها و امکانات بهینه برخی کشورها را نیز در این مسیر هدر می‌دهد.
آنچه اکنون در برخی محافل سیاسی آسیای میانه در باره افغانستان مطرح می‌شود نگاه عمدتا امنیتی بدون درنظرداشت فرصت‌ها و ظرفیت‌های صلح‌آمیز در این کشور است که با تکیه بر آن می‌توان به فردای بهتر منطقه امیدوار بود.
در چنین شرایطی، راه حلی موثری که می‌تواند تامین صلح و امنیت پایدار در این منطقه را تا حد زیادی تضمین کند در گام نخست فهم واقع‌بینانه از اوضاع جاری در افغانستان و سپس عزم مشترک کشورهای آسیای میانه در قالب سازمان پیمان امنیت جمعی است که با تشریک مساعی با کابل می‌توانند بر معضل ناامنی و هراس‌افکنی را در دو سوی مرزها فایق آیند.
