د طالبانو مشر د لوي اختر په مناسبت په یوه پیغام کې ځینې ټکي یاد کړي چې په لنډه توګه به ورته اشاره وکړو.
ملاحسن اخند له نورو هېوادونو په ځانګړې توګه له امريکا سره د اړيکو په اړه وويل، چې موږ له ټولو هېوادونو سره ښې اړيکې غواړو.
د طالبانو د مشر دغه څرګندونې د فکر کولو لپاره ډېر څه لري، ځکه هغه په خپله له امریکا سره د اړیکو غوښتونکی و او په عین حال کې یې د دې ډلې او امریکا ترمنځ د تېرو لانجو یادونه هم ونه کړه. همدارنګه ښاغلي اخند د دې تعامل او د اړیکو د کچې لپاره کوم چوکاټ وړاندیز نه دی کړی. له نورو هېوادونو سره د اړیکو ټینګول په افغانستان کې د طالبانو له واکمنۍ راهیسې اصلي هیله ده، خو طالبانو هېڅکله د خلکو د واکمنۍ په اړه د نورو هېوادونو غوښتنو ته پام نه دی کړی.
د طالبانو د مشر د پیغام په دوام کې ویل شوي چې ښوونه او روزنه ځانګړی اهمیت لري او طالبان به په دې برخه کې خپلې هڅې زیاتې کړي.
په دغه پیغام کې د طالبانو مشر د ښځو د تعلیم په اړه د حل لاره نه ده وړاندې کړې او دا په داسې حال کې ده چې له څه باندې یوه کال راهیسې په هېواد کې زیات شمېر نجونې د زده کړو له نعمت څخه بې برخې دي.
په ورته وخت کې هغه له هغو افغانانو چې بهر ته تللي دي، هېواد ته د راستنېدو غوښتنه کړې، خو دې ته يې پام نه دى کړى، چې د ښځو زده کړه د کورنيو لپاره ځانګړى اهميت لري او که څه هم په افغانستان کې سوکالي او امنيت وي، نو د نجونې د زده کړې لپاره مهاجرت ته دوام ورکوي.
د دغه پیغام په یوه بله برخه کې پر مشروع آزادیو او په ځانګړې توګه د بیان پر ازادۍ ټینګار شوی، خو له بده مرغه په عمل کې له واقعیت څخه لرې دی. یو زیات شمیر منتقدین او حتی شنونکي هم په اسلامي امارت د نیوکې له امله له ډیرو محدودیتونو او توجیهاتو سره مخامخ شوي دي او له بده مرغه دا کړنه نه یوازې دا چې له منځه تللې ده، بلکې د فرهنګي او خبري فعالان یې هم د تیښتې لامل شوي دي.
په وروستۍ غونډه کې مجیب الرحمن انصاري د طالبانو د علماوو په غونډه کې وویل: څوک چې د طالبانو د حکومت پر ضد سر پورته کوي باید برید پرې وشي. دا ډول څرګندونې د ټولنې د غړو او په ځانګړې توګه د سیاست او فرهنګ په ډګر کې د فعالانو تر منځ وېره او ترور زیاتوي او په هېواد کې د باثباته امنیت د رامنځته کېدو له بنسټ څخه بې برخې کوي.
ښاغلي اخند د ولسونو ستونزو ته هم اشاره وکړه او د ولس او اسلامي امارت تر منځ یې د ګروپي تعامل په لاره کې د دې ستونزې د حل یادونه وکړه. زموږ خلک تر ټولو په سختو شرایطو کې ژوند کوي، دوی د هر هغه اقدام ملاتړ او همکاري کوي چې موخه یې د ژوند شرایط ښه کول او د اندیښنو له منځه وړل دي؛ خو دا حکومت دی چې باید په دې برخه کې اساسي اقدامات پلي کړي. له ستونزو څخه د خلاصون لاره د داخلي رضایت ترلاسه کول او د نورو خواخوږو ولسونو او حکومتونو اخطارونو ته پام کول دي.
نوموړي (د طالبانو مشر) د افغانستان د کړکېچ د حل په اړه هم وویل چې د حل لاره خبرې اتري دي.
ډیری پیچلې مسلې د خبرو اترو له لارې حل کیدی شي؛ مګر موږ باید دې ته پام وکړو چې موږ د خبرو اترو بل خوا او د هغه نظرونو ته څومره ارزښت او اعتبار ورکوو. که بل لوري ته د مخالف او دښمن عنصر په سترګه وکتل شي، د هغه نظر او فکر به د بحث په ډګر کې ځای نه لري. خو که د تنګ نظرۍ او د فردي او ډله ییزو افکارو د تحمیل شونتیا له منځه ولاړه شي، نو د دې وخت رارسېدلی چې د هېواد د پرمختګ او هوساینې لپاره د متقابل عمل او اغېزناکو اقداماتو لپاره ګډ اقدام وشي.
تاریخ ښودلې ده چې پر خلکو د ډله ییزو افکارو تحمیل کېدای شي څو ورځې دوام وکړي، خو ثابت او دایمي پاتې کیداي نشي. نو د افغانستان ګټه او اړتیا دا ده چې ټول خلک چې په هر نظر او تمایل کې وي درناوی وشي او د هغوی غوښتنو ته پام وشي، تر څو د جبر او امنیت وچه فضا له منځه ولاړه شي او په هېواد کې د همپالنې او ورورولۍ ډګر وګرځي. تر څو د همدې په رڼا کې په هېواد کې د ثبات او سولې خاوندان شو او هر ډول لاسوهنې او فساد له منځه یوسو.