ډاکټر افشین، د ساینس، ټیکنالوژۍ او پوهې پر بنسټ اقتصاد مرستیال، وویل چې موږ یو ملت یو چې ګډې ریښې لري، او اشاره یې وکړه چې: افغانان په ایران کې د ټولنې د یوې برخې په توګه منل شوي دي، او هغه د دواړو ملتونو په ګډ برخلیک ټینګار وکړ. هغه د انقلاب د معظم رهبر حکم ته اشاره وکړه چې له مخې یې هیڅ افغان ماشوم باید په ایران کې له زده کړې محروم نه شي. ډاکټر افشین اعلان وکړ چې افغان اشراف نور کډوال نه دي او د ایران د ټیکنالوژۍ د ایکوسیستم برخه دي. ډاکټر افشین د ایران او افغانستان ترمنځ د علمي همکارۍ او د ګډ ایکوسیستم د رامنځته کولو پر اهمیت ټینګار وکړ او ویې ویل چې دا همکاري کولی شي د دواړو هېوادونو د پرمختګ سره مرسته وکړي. هغه دا هم په ګوته کړه چې پوهه د سیاسي پولو پورې محدوده نه ده او پرمختګ په انزوا کې نه کیږي. په پایله کې، ډاکټر افشین ایران د افغان اشرافو کور وګاڼه او هغوی ته یې بلنه ورکړه چې په ګډه روښانه راتلونکې جوړه کړي. د اسلامي کلتور او مخابراتو سازمان مشر ډاکټر ایمان پور د ایران او افغانستان ترمنځ د کلتوري او علمي اړیکو پر اهمیت ټینګار وکړ. هغه وويل چې له ګاونډيانو سره تعامل د مذهبي او بشري نظره ارزښتناک دی، او دا سازمان د کلتوري، علمي، سپورتي او ګرځندوی تړونونو د پلي کولو لپاره کار کوي. هغه د امام خمیني (رح) نظرونو ته په اشارې سره، اسلامي انقلاب د نوي اسلامي تمدن د جوړولو په لور لومړی ګام وګاڼه او ټینګار یې وکړ چې ساینس او څېړنه د ایران د اسلامي جمهوریت په ځواکمنتیا کې مهم رول لوبوي. هغه ساینس او ټیکنالوژۍ ته پاملرنه د جهاد یوه بڼه وبلله او د ساینس څخه ټیکنالوژۍ ته د دوران بشپړولو اړتیا ته یې اشاره وکړه. په پای کې، ډاکټر ایماني پور هیله څرګنده کړه چې دا خبرې اترې به د ایران او افغانستان ترمنځ د دوامداره او رغنده همکارۍ لپاره لاره هواره کړي.
په کابل کې د خاتم النبیین پوهنتون رئیس ډاکټر سجادي د کنفرانس له تنظیموونکو څخه مننه وکړه، د افغان شهیدانو یاد ته یې درناوی وکړ او د هغوی کورنیو ته یې د ښې روغتیا هیله وکړه. هغه دا کنفرانس د افغان او ایراني مشرانو ترمنځ د نظرونو تبادلې او همکارۍ لپاره یو ښه فرصت وباله. هغه د افغانستان ننګونو په شمول د جګړې، فقر، بې کارۍ، او تعلیم او روغتیا ستونزو ته اشاره وکړه، خو د خلکو د ښه راتلونکي د جوړولو په هیله یې ټینګار وکړ. ډاکټر سجادي د افغانستان د ستونزو د حل لپاره ساینس او ټکنالوژي د یوې بنسټیزې حل لارې په توګه معرفي کړه او په دې برخه کې یې د ایران له تجربو څخه د ګټې اخیستنې غوښتنه وکړه. په پای کې، هغه هیله څرګنده کړه چې دا کنفرانس به د افغانستان په علمي پرمختګ کې مرسته وکړي او د دواړو هیوادونو د اشرافو ترمنځ به پراخه همکاري رامینځته کړي. په تهران کې د طالبانو د سفارت کلتوري اتشه وویل چې د دې کنفرانس په جوړولو کې د ایران د اسلامي جمهوریت او د ایران د ولسمشرۍ د ساینس او ټیکنالوژۍ د مرستیال اقدام د ساینس، هنر او کلتور په برخه کې د ایران دوامداره پاملرنه ښیي. د افغان کډوالو لپاره د ایران د اسلامي جمهوریت نوښتونه او ملاتړ تل د افغانستان د اسلامي امارت د چارواکو لخوا ستایل شوي دي. په تهران کې د افغانستان د سفارت په استازیتوب، زه ټولو ګرانو اشرافو ته ژمنه ورکوم چې سفارت به تاسو، مشرانو او اشرافو ته لومړیتوب ورکړي، او ستاسو د ملاتړ لپاره به هیڅ هڅه ونه سپموي. پریکړه شوې چې هغه زده کونکي او اشراف چې د کورنۍ پاسپورټونه لري مګر د تذکرې نلري، د رسمي ډیپلوماتانو څخه جوړ د درې کسیز کمیسیون له تصویب وروسته به وکولای شي د تذکرې پرته پاسپورټونه ترلاسه کړي. ډاکټر احمد شاه فرهت، چې د پوهنتون مرستیال پروفیسور او د ماشومانو د ناروغیو متخصص دی، په ایران کې د خپلو کاري تجربو په اړه خبرې وکړې او د سټیم حجري څیړنې اهمیت یې په ګوته کړ. هغه ټینګار وکړ چې ایران په دې برخه کې د پام وړ پرمختګ کړی او د دې ټیکنالوژۍ کارول کولای شي په راتلونکي کې د ډیرو ناروغیو درملنې ته لاره هواره کړي. هغه د ډاکټرانو په روزنه او د ناروغانو په درملنه کې په شمول د مهاجرینو، د ایران رول ته اشاره وکړه، او زیاته یې کړه چې په هیواد کې زرګونه متخصصین روزل شوي دي. هغه د کډوالو ډاکټرانو او نرسانو د بې کارۍ په اړه خبرې وکړې او ویې ویل چې ایران د نرسانو له کمښت سره مخ دی او د ماهرو کډوالو کارول دواړو هیوادونو ته ګټه رسولاي شي. ډاکټر فرهت وړاندیز وکړ چې د بهرنیو اشرافو او پروفیسورانو د جذبولو قوانین دې بیاکتنه شي او د ایران او افغانستان د متخصصینو یوه ګډه کاري ډله دې جوړه شي ترڅو علمي او مسلکي همکاري پراخه شي. هغه ټینګار وکړ چې کډوال، په ځانګړې توګه اشرافو، د ټولنې پر اوږو بار نه دي او د دواړو هېوادونو خدمت ته چمتو دي. په تهران کې د افغانستان د سفارت لومړي سکرتر، ابوبکر صاحبي هم د افغان محصلینو او څېړونکو د ملاتړ په برخه کې د ایران د چلند ستاینه وکړه او ویې ویل: “ایران تل زموږ د اشرافو هرکلی په خلاصو غېږو سره کړی دی. دا کنفرانس د پراخو علمي همکاریو پیل کېدای شي.”
په ایران کې د افغان اشرافو کنفرانس یوازې یوه علمي غونډه نه وه، بلکې د دواړو هېوادونو ترمنځ د علمي او تخنیکي همکارۍ په اړه د بدلیدونکي لیدلوري نښه هم وه. په دې کنفرانس کې، د نوښت، صنعت، اسلامي علومو، طب، ادبیاتو او قرآني مطالعاتو په ګډون په مختلفو موضوعاتو بحث او څېړنه وشوه. هغه څه چې له دې غونډې څخه څرګند شول دا وو چې د ساینس او ټیکنالوژۍ راتلونکی له جغرافیایي سرحدونو څخه تیریږي. ایران او افغانستان، پر خپلو پوهې او اشرافو د تکیه کولو سره، کولای شي د ګډ پرمختګ لپاره نوې لاره پرانیزي. دې غونډې افغان اشرافو ته یو روښانه پیغام واستاوه: ایران یوازې د ژوند کولو کور نه دی، بلکې د نوښت او روښانه راتلونکي جوړولو لپاره یو پلیټ فارم هم دی. اوس، د دې ګډ راتلونکي د تحقق لپاره د عملي ګامونو پورته کولو وخت دی.
