د افغانستان امنیتي وضعیت؛ د لویدیځ خبرداری او د طالبانو ادعاوې

د کاناډا د بهرنیو چارو وزارت په افغانستان کې بې ثباته امنیتي شرایطو، ترهګریزو بریدونو، وسله والو جګړو او له بشري حقونو سرغړونو ته په اشارې سره له خپلو اتباعو غوښتي چې دغه هېواد ته له سفر څخه ډډه وکړي. د سفارت د فعالیتونو ځنډول او د قونسلګرۍ د خدمتونو محدودیت هم اندېښنې زیاتې کړې دي. له بلې خوا طالبانو د دغو ارزونو په ردولو سره افغانستان د بهرنیو دیپلوماتانو او سیاستوالو د حضور لپاره خوندي او مناسب بللی دی. په هر صورت، ورته خبرداری د لویدیځ هیوادونو لکه امریکا، آلمان او انګلستان لخوا صادر شوی چي دا په افغانستان کې د امنیتي وضعیت او د نړیوالو د باور ترلاسه کولو په برخه کې د طالبانو د ننګونو په اړه جدي اختلاف څرګندوي. په افغانستان کې د امنیتي وضعیت په اړه بېلابېلې ارزونې د طالبانو او نړیوالې ټولنې ترمنځ ژور واټن په ګوته کوي. د کاناډا او نورو لوېدیځو هېوادونو د بهرنیو چارو وزارتونه لا هم افغانستان د خپلو اتباعو لپاره ناامنه او خطرناکه ګڼي او په تکراري ډول دغه هېواد ته د سفر کولو خبرداری ورکوي. دا اخطارونه په عمده توګه د تروریستي بریدونو، وسله والې جګړې، تښتونې، خپلسري نیونې او د اوسنيو واکمنانو له خوا د بشري حقونو د سرغړونو پر بنسټ دي. له بلې خوا طالبان هڅه کوي چې په افغانستان کې د ثبات او امنیت انځور وړاندې کړي او دغه هېواد د ډیپلوماټانو او بهرنیو سیاستوالو د حضور لپاره مناسب ښکاره کړي. د نظرونو دغه ټکر په ښکاره توګه د نړیوال مشروعیت په ترلاسه کولو کې د طالبانو بنسټیز ننګونې په ګوته کوي. د طالبانو له هڅو سره سره چې افغانستان د یوه خوندي او باثباته هېواد په توګه انځوروي، د لویدیځو هېوادونو او د بشري حقونو د سازمانونو تکراري راپورونه او اخطارونه بل انځور وړاندې کوي. د دې وضعیت دوام ښيي چې پر طالبانو د نړیوالې ټولنې باور لا هم کمزوری دی او دا ډله د دې نظر د بدلولو لپاره د امنیت، بشري حقونو او دیپلوماتیکو تعاملاتو په برخو کې جدي ګامونو ته اړتیا لري. له بلې خوا په افغانستان کې د ډیپلوماټیکو حضور د محدودولو او د قونسلګرۍ د خدماتو د کمولو په اړه د لویدیځو هېوادونو پرېکړه نه یوازې په اوسنیو شرایطو کې د بې باورۍ څرګند پیغام دی، بلکې پر طالبانو اضافي فشار راوړي چې د پام وړ بدلونونه راولي. دا په افغانستان کې د داخلي پرمختګونو او په سیمه ایز امنیت د هغې د اغیزو په اړه د ژورې اندیښنې انعکاس هم دی. دې قضیو ته په پام سره، داسې ښکاري چې له طالبانو سره د بین المللي تعاملاتو راتلونکی مستقیما د دې ډلې په وړتیا پورې اړه لري چې د امنیت تضمین چمتو کړي، تاوتریخوالی کم کړي او د بشري حقونو وضعیت ښه کړي. تر څو چې دغه بدلونونه نه وي پلي شوي، افغانستان به د لوړ خطر لرونکي سیمې په توګه وګڼل شي او بېلابېل هېوادونه به غوره ګڼي چې په افغانستان کې د خپلو اتباعو د تګ مخه ونيسي. دا وضعیت کولای شي د طالبانو په هڅو د بهرنۍ پانګونې د راجلبولو، پراختیایي مرستو او د هیواد د نړیوال موقف د ښه کولو لپاره اوږدمهاله اغیزې ولري.