حقیقت، د ډلې د باورونو خلاف؛ د ستانکزي نیوکه په غیر معقول سیاست باندې

د نجونو لپاره د ښوونځیو او پوهنتونونو د بیا پرانستلو اړتیا په اړه د طالبانو د بهرنیو چارو د مرستیال وزیر عباس ستانکزي څرګندونې د افغانستان په سیاسي او ټولنیز فضا کې د بدلون ټکی ګڼل کیږي. دا څرګندونې، چې د طالبانو د مشر لخوا د ښځو د زده کړې د بندیز په اړه د پریکړې په کلکه نیوکه کوي، په ځانګړي ډول د پام وړ دي ځکه چې دا د طالبانو د یو لوړ پوړي چارواکي له خوا راغلي دي. ستانکزي ټینګار وکړ چې دا بندیز هیڅ مذهبي اساس نلري او د زده کړې له حق څخه د شاوخوا ۲۰ ملیونو افغان نجونو محرومول یوه څرګنده بې عدالتي ګڼي. که څه هم ډیری طالب چارواکو د نجونو د زده کړې د بندیز ملاتړ کړی یا لږ تر لږه په دې اړه چوپ پاتې شوي دي، د ستانکزي عامه دریځ ښیي چې د طالبانو دننه هم مختلف نظرونه شتون لري. دا اختلافات د دې ډلې د مشرانو ترمنځ د مسلو په اړه د چلند له پلوه د ژورو اختلافاتو ثبوت دی. پداسې حال کې چې ځینې چارواکي د ښځو او نجونو په وړاندې محدودو پالیسیو ته غاړه ږدي، د ستانکزي په څیر کسان د اسلام د عدالت پر بنسټ اصولو او د ښځو د زده کړې حق ته د بیرته راستنیدو اړتیا باندې ټینګار کوي. داسې ښکاري چې ځینې نور طالب چارواکي هم ممکن د ستانکزي سره ورته نظر ولري، خو دوی د شخړې د ویرې له امله په عامه توګه د دې نظرونو له څرګندولو څخه ډډه کوي. په داسې یو سیسټم کې چې د مشرتابه پریکړو نیوکه کول د ځواک جوړښت سره مستقیم مخ کیدو معنی لري، د دې دریځونو په څرګندولو کې د ستانکزي زړورتیا د پام وړ ده. که نور چارواکي هم د خپلو نظرونو د څرګندولو جرئت ولري، نو دا داخلي فشار ممکن د طالبانو د پالیسیو بیاکتنې ته لاره هواره کړي. د ستانکزي څرګندونې، په ځانګړې توګه په هغه ټولنه کې چې ښځې له خپلو اساسي حقونو څخه محرومې دي، د امید پیغام لري. دا خبرې ښيي چې حتی د طالبانو په منځ کې هم داسې خلک شته چې د اسلامي اصولو او بشري حقونو ملاتړ کوي. که چیرې دا نظرونه د طالبانو د نورو چارواکو لخوا ومنل شي، نو دا د ښځو د حقونو په برخه کې د مثبت پرمختګونو او د تعلیمي فرصتونو د پرانستلو پیل کیدای شي. د عباس ستانکزي دریځ نه یوازې د افغان ښځو لپاره بلکې په ټولنه کې د مثبت بدلون ژمنه کوي. که چیرې د طالبانو نور چارواکي او دیني عالمان دا حقایق ومني او د غیر عادلانه پریکړو په وړاندې غلي پاتې نشي، نو د افغان میرمنو لپاره شرایط ممکن ښه شي. نړیواله ټولنه هم باید د داسې دریځونو ملاتړ وکړي او د ډیپلوماتیک فشار له لارې طالبان وهڅوي چې خپلې تبعیضي پالیسۍ بدلې کړي. دا پرمختګ ممکن په تدریجي ډول په افغانستان کې د ښځو د حقونو د بیا رغونې لپاره لاره هواره کړي.