طالبانو د روغتیا ساینس ۱۱ انسټیټیوټونه یوازې د دې لپاره تړلي دي چې دوی نجونو او ښځو ته لومړنۍ مرستې تدریس کوي.
په داسې حال کې چې زموږ په ټولنه کې د تعلیمي محرومیت ژور ټپونه لاهم تازه دي، د کابل څخه وروستي راپورونه یو ځل بیا د هر آزاد کس زړه دردوي:
طالبانو د روغتیا ساینس ۱۱ انسټیټیوټونه یوازې د دې لپاره تړلي دي چې دوی نجونو او ښځو ته لومړنۍ مرستې تدریس کوي.
راځئ چې په صادقانه توګه ووایو: د پوهې دروازې تړل، په ځانګړې توګه د هغو نجونو لپاره چې یوه ورځ په دې خاوره کې د ناروغانو ژوند ژغورلو لپاره ټاکل شوې وې، نه یوازې غیر عقلاني او غیر منطقي دي، بلکې د انساني وجدان، د اسلام له تعلیماتو او د بشري حقونو له بنسټیزو اصولو سره په مستقیم ټکر کې هم دي.
څنګه کولای شي د لومړنۍ مرستې روزنه، ترټولو اساسي پوهه چې کولای شي په یوه نازک وخت کې د مور، خور یا ماشوم ژوند وژغوري، یو ګواښ وي، پرته له هغو کسانو څخه چې د پوهاوي څخه ویره لري او د پوهې له رڼا سره په ټکر کې دي؟
له مذهبي نظره، د طالبانو دا پریکړه نه یوازې په قرآن او سنت کې ریښې نه لري، بلکې په څرګنده توګه د اسلامي اصولو سره په ټکر کې هم ده. ایا د اسلام پیغمبر (ص) نه دي ویلي: «طلب العلم فریضة على کل مسلم ومسلمة؟»
نو په کوم اساس، د کوم مذهبي منطق سره، طالبانو د پوهې زده کړه یوازې د ټولنې نیمایي برخې لپاره “حرام” اعلان کړې ده؟
او لویه پوښتنه دا ده، که ستاسو میرمنې او لوڼې، د طالبانو مشران، کله هم درملنې ته اړتیا ولري، ایا تاسو غوره ګڼئ چې د نارینه وو یا ښځینه ډاکټرانو لخوا معاینه شي، درملنه وشي او انجیکشن شي؟
ایا دا ستاسو د وجدان، لیوالتیا او شریعت سره مطابقت لري چې ستاسو د میرمنو بدنونه په حتمي ډول د غیر محرم نارینه وو سره مخ کیږي، یوازې د دې لپاره چې تاسو یو ځل نجونې د روغتیا علومو له زده کړې څخه منع کړې وې؟
له ۱۴۰۰ کال څخه تر نن ورځې پورې، په زرګونو نجونې چې د طب، قانون، انجینرۍ او ادبیاتو هیلې یې درلودې له پوهنتونونو څخه ایستل شوي دي.
داسې نجونې وې چې د فراغت لپاره یې یوازې یو څو کریډیټونه پاتې وو، ځینو یې خپلې تیزسونه لیکلي وو، حتی د هغوی دفاع یې هم کړې وه، خو د پوهنتون دروازې تړل شوې وې او د راتلونکي دروازې یې پر مخ تړل شوې وې.
نن ورځ، دوی په کور کې دي؛ د هغه درجې سره چې دوی هیڅکله ترلاسه نه کړې، د هغه خوب سره چې د غوړیدو په درشل کې و، او د بې عدالتۍ او نا امیدۍ ترمنځ بند روح سره.
نن ورځ موږ په داسې هیواد کې ژوند کوو چیرې چې ښځې نه یوازې د خپلو اساسي بشري حقونو څخه، بلکې د دوی د څرګند مذهبي او مدني حقونو څخه هم محرومې دي.
پدې ځمکه کې، د نجلۍ کیدل جرم ګرځیدلی او پوهیدل ګناه ده. مګر دا چلند د ځواک نښه نه ده، بلکې د کمزورۍ او ویرې نښه ده. د پوهې ویره، د فکري خپلواکۍ ویره، د باخبره ښځو ویره.
له اقتصادي پلوه، دا ډول پریکړې هم ویجاړونکې دي. د هیواد د نیمایي نفوس څخه د پرمختګ او خدماتو په برخه کې د ګډون څخه محرومول، په ځانګړې توګه د روغتیا پاملرنې په څیر برخو کې، د ژوند کیفیت کموي او انحصار زیاتوي.
زموږ هیواد اوس تر بل هر وخت ډیر ډاکټرانو، نرسانو او متخصص پرسونل ته اړتیا لري.
په دې برخو کې د نجونو له زده کړې څخه محرومول به یوازې د روغتیا کړکېچ ژور کړي او راتلونکي نسلونو ته به زیان ورسوي.
د هیواد اوسني واکمنان! که تاسو د دې ځمکې او خلکو پاملرنه کوئ، نو دا ضد ودروئ. اجازه ورکړئ چې زموږ لوڼې زده کړه وکړي، جوړ کړي، روغ کړي او راتلونکی روښانه کړي. ساینس او پوهه ستاسو دښمنان نه دي. جهالت هغه څه دي چې وطن ویجاړوي؛ او تاسو، په پوهه یا ناپوهۍ سره، جهالت بنسټیز کوئ.
سبا ډیر ناوخته دی! که تاسو په ریښتیا د دې ملت د ښه والي په اړه فکر کوي، دوی باید په ژوره توګه په خپلو پریکړو بیا غور وکړي. هغه څه چې تاسو نن ورځ د غفلت او تعصب سره ویجاړوئ، د بیا رغونې لپاره به څو لسیزې وخت ونیسي.
ښځو ته د لومړنیو مرستو د تدریس په جرم د ۱۱ روغتیایی موسسو تړل د هغو پالیسیو په تندي یو شرمناک داغ دی چې له مذهب سره هیڅ تړاو نلري.
افغان ښځې د دې ملت نیمایي برخه ده؛ او هیڅ ملت نشي کولای د خپل وجود نیمایي برخې له پامه غورځولو سره ژوندی پاتې شي.
د هیواد راتلونکی په پوهه پورې اړه لري؛ د نجونو، هلکانو، نارینه وو او ښځو هوښیارتیا. د نجونو له زده کړې محرومول نه سیاست دی او نه هم هوښیارتیا. دا یوازې جنسي توپیر دی؛ یوه تاریخي بې عدالتي چې یوه ورځ به د نړۍ د وجدان په محکمه کې باید ځواب شي.
راځئ چې د ناپوهۍ پر وړاندې ودریږو او په روښانه راتلونکي باور ولرو مخکې لدې چې ډیر ناوخته شي. که نه نو، زموږ ماشومان به یوه ورځ له موږ څخه پوښتنه وکړي: تاسو ولې هغه وخت چوپ واست کله چې پوهه په زنځیرونو کې وتړل شو؟