د هیوادوالو زیانمنتیا او په افغانستان کې د فقر تر کرښې لاندې د نفوس زیاتوالی

د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همغږۍ دفتر (OCHA) ویلي، په افغانستان کې د مې میاشتې سېلابونو لږ تر لږه ۸۳ زره کسان اغېزمن کړي دي. اوچا يادونه وکړه، چې بارانونو د افغانستان په يو شمېر ولايتونو په تېره بيا د افغانستان په لوېديځ کې ډېره ويجاړه کړې ده. دغه بنسټ دا هم ویلي، چې دا مهال په افغانستان کې ۱۲.۴ میلیونه وګړي د خوراکي توکو له کمښت سره مخ دي. د دغه راپور له مخې، په افغانستان کې نږدې ۲۴ میلیونه وګړي مرستو ته اړتیا لري او د افغانستان ۴۸ سلنه وګړي د فقر تر کرښې لاندې ژوند کوي. اوچا زیاته کړې ده چې په داسې یوه حالت کې له ایران او پاکستان څخه د افغان مهاجرینو اخراج په افغانستان کې د خوراکي توکو بحران زیات کړی دی. په هېواد کې وروستیو طبیعي پېښو ځاني او مالي زیانونه اړولي دي. د مهاجرت د نړیوال سازمان د شمېرو پر بنسټ، په تېره یوه اوونۍ کې په څو ولایتونو کې د سېلابونو د قربانیانو شمېر ۷۱ تنو ته رسېدلی او شاوخوا ۹۰۰ کورونه ویجاړ شوي او زرګونه نور بې کوره شوي دي. د افغانستان خلک په اوسني حالت کې له ډېرو ننګونو سره مخ دي. د دغو پېښو له جملې څخه په هېواد کې پرله پسې سېلابونه راوتلي دي، چې ډېر خلک يې اغېزمن کړي او يو شمېر هېوادوال يې وژلي دي. د اوبو د جریان د کنټرول لپاره د بندونو نشتوالی او د طبیعي خنډونو نشتوالی د دې لامل شوی چې سیلابونه په چټکۍ سره تیر شي او په پایله کې یې خلکو ته ډیر زیانونه او ځاني زیانونه اړولي دي. په داسې حال کې چې سېلاب ځپلي خلک بېړنيو مرستو ته اړتيا لري، له ګاونډيو هېوادونو څخه د کډوالو راستنېدل او شړل يې ستونزمن کړي دي. یوازې د طالبانو اداره نه ده توانیدلې چې سیلاب ځپلو او مهاجرینو ته پاملرنه وکړي او نړیوالې مرستې د دغو اړتیاوو د پوره کولو لپاره کافي نه دي. دا ټولې ننګونې په افغانستان کې د کمزوري اقتصاد او پراخې بېکارۍ له امله دي. کله چې نږدې ۵۰٪ هیوادوال د فقر تر کرښې لاندې ژوند کوي، ښکاره ده چې د خلکو اقتصادي وضعیت د بحران په لور روان دی او روښانه لید به نه وي. په داسې یو حالت کې چې زموږ خلک ورسره لاس او ګریوان دي، دا وېره ده چې افغانستان به په یوه ستر خوراکي او اقتصادي بحران کې راګیر شي چې راتلونکی نسل به یې د نه جبرانېدونکي خطرونو سره مخ کړي. تمه کیږي چې په افغانستان کې به سیاسي او اقتصادي لاره پرانیستل شي تر څو موږ په هیواد کې د بې وزلۍ، د خوړو د نه خوندیتوب او طبیعي پیښو د بدمرغه پایلو شاهدان نه شو.