هجدهمین روز از ماه ذوالحجه یادآور بزرگترین حادثه در تاریخ اسلام است، روزی که پیامبر گرامی اسلام(ص)، پس از انجام آخرین حج خود، به دستور خداوند متعال مامور شد تا امر بسیار مهمی را به امت خویش ابلاغ کند، همان امری که خدای متعال خطاب به پیامبر خویش می‌فرماید: اگر این امر را تبلیغ نکنی به منزله این است که رسالت را تبلیغ نکرده ای به این معنا که رسالتی که به آن مامور شدی را به سرانجام نرسانده‌ای.
در ادامه خداوند متعال به رسول خویش اطمینان خاطر می‌دهد که وی را از خطرات و تبعات تبلیغ این پیام در پناه خویش حفظ نماید و پیامبر را از شر مخالفانش در امان بدارد.
پیامبر گرامی اسلام نیز به دستور خدای متعال در مکانی به نام جحفه که در نزدیکی غدیر خم قرار دارد و به نوعی محل تلاقی مسیرهای چندگانه به سوی حج بود و از آنجا حاجیان به سوی بلاد مختلف رهسپار می‌شدند، مردم را گرد هم آورد و دستور داد تا حاجیانی که جلو رفته اند بازگردند و حاجیانی که در مسیر بودند در همین مکان توقف کنند.
سپس به دستور ایشان منبری بزرگ از جهاز شتران در مکانی بلند قرار داده شد و پیامبر اسلام آماده ابلاغ آخرین و مهمترین فرمان الهی گشتند و با گردهم آمدن حجاج که تعداد آنان بنا بر نقل تاریخی حدود ۱۲۰ هزار نفر گفته شده می‌رسید، پیامبر اسلام شروع کردند به خواندن خطبه و در این خطبه از سوابق خویش و ولایت خویش بر مردم سخن گفتند.
در ادامه پیامبر اکرم به نکته مهمی اشاره کردند و آن هم مساله ولایت بود، ایشان خطاب به فرمودند: (من کنت مولا فهذا علی مولاه) یعنی هر کسی که من مولا و سرپرست او بودم و نسبت به جان و مال وی اولویت داشتم و در امور او ولایت تشریعی داشتم، اکنون مولا و سرپرست او علی است و پس از من باید از علی اطاعت کند زیرا او مولا و امیر است.
سپس ایشان دعا کردند و فرمودند اللهم وال من والاه و عاد من عاداه، یعنی خدایا هر که ولایت او را پذیرفت تو ولایتش را بپذیر و او را تحت ولایت خویش قرار ده و هر که با او دشمنی کرد و ولایتش را نپذیرفت تو نیز با او عداوت و دشمنی کن.
پس از اینکه پیامبر اسلام این خطبه را ایراد کردند، این آیه نازل شد، (اليَومَ يَئِسَ الَّذينَ كَفَروا مِن دينِكُم فَلا تَخشَوهُم وَاخشَونِ اليَومَ أَكمَلتُ لَكُم دينَكُم وَأَتمَمتُ عَلَيكُم نِعمَتي وَرَضيتُ لَكُمُ الإِسلامَ دينًا)۳-مائده یعنی امروز و با ابلاغ این پیام کافران از دین شما ناامید گشتند به این معنا که امیدها آنان برای مغلوب کردن اسلام و نابودی آن به ناامیدی انجامید و نقشه‌های آنان بی اثر گشت، پس دیگر از کافران نترسید و فقط از من(خدا) بهراسید یعنی بترسید از اینکه دستورات مرا نادیده بگیرید و به سوی کافران تمایل پیدا کنید که در دنیا خوار و در آخرت نیز گرفتار عذاب الهی خواهید شد، امروز دین را بر شما کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام گردانیدم و اسلام را به عنوان دین برای شما پسندیدم و به آن راضی گشتم.
سپس پیامبر اسلام بنابر آنچه که از تاریخ نقل شده است، به مدت سه روز در این مکان توقف نمودند تا تمام حاضران با امام علی علیه اسلام بیعت نمایند و تمام افراد حضر در آن اجتماع عظیم با امیرالمؤمنین علیه السلام بیعت نمودند، از جمله ابوبکر و عمر که این جمله ز عمر بن خطاب معروف است که گفت: «بَخٍّ بَخٍّ لَک یا عَلِی أَصْبَحْتَ مَوْلَای وَ مَوْلَی کلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ، یعنی بَه بَه برای تو ای علی، که مولای من و مولای هر مرد مؤمن و زن مؤمنی گردیدی.
اینگونه بود که بزرگترین ماموریت پیامبر اسلام که تمام رسالت ایشان به آن وابسته بود به سرانجام رسید و با موفقیت این امر الهی نیز محقق گشت.
اما در خصوص اهمیت ولایت نیز همین آیه ۳ سوره مبارکه مائده که به آن اشاره شد، گویای تمام واقعیت است به این بیان که ولایت امیرالمؤمنین چهار اثر مهم داشت که عبارتنداز: یأس و ناامیدی کفار از نابودی اسلام، اکمال دین، اتمام نعمت بر بندگان و رضایت خداوند بر اسلام به عنوان دین برای بندگان خویش.
از همین رو این روز بزرگ در تاریخ اسلام به عنوان بزرگترین عید شناخته شده و پیروان امام علی علیه السلام هر ساله جشن‌های این روز بزرگ را به بهترین شکل ممکن برگزار میکنند، زیرا در واقع این روز، روز کامل شدن دین و هدایت بشر است.
