اظهارات عباس ستانکزی، معین سیاسی وزارت خارجه طالبان، در مورد لزوم بازگشایی مکاتب و دانشگاه‌ها برای دختران، نقطه عطفی در فضای سیاسی و اجتماعی افغانستان محسوب می‌شود. این سخنان، که به‌شدت تصمیم رهبر طالبان مبنی بر ممنوعیت تحصیل زنان را نقد می‌کند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا از سوی یکی از مقامات بلندپایه طالبان مطرح شده است.
استانکزی تأکید کرده که این ممنوعیت هیچ‌گونه مبنای شرعی ندارد و محرومیت حدود ۲۰ میلیون دختر افغان از حق آموزش را بی‌عدالتی آشکار می‌داند.
در حالی که اکثر مقامات طالبان از ممنوعیت تحصیل دختران حمایت یا دست‌کم سکوت کرده‌اند، موضع‌گیری علنی استانکزی نشان می‌دهد که در درون طالبان نیز دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. این اختلاف نظرها گواهی بر شکاف‌های عمیق از نظر نگرش به مسایل در میان رهبران این گروه است. در حالی که برخی مقامات به سیاست‌های محدودکننده در قبال زنان و دختران پایبند هستند، افرادی مانند استانکزی بر لزوم بازگشت به اصول عدالت‌محور اسلام و حق تحصیل زنان تأکید دارند.
به نظر می‌رسد برخی از دیگر مقامات طالبان نیز ممکن است دیدگاه‌های مشابهی با استانکزی داشته باشند، اما به دلیل فضای خفقان و ترس از برخورد، از ابراز علنی این نظرات خودداری می‌کنند. در نظامی که انتقاد از تصمیمات رهبری به معنای تقابل مستقیم با ساختار قدرت است، جسارت استانکزی در بیان این مواضع قابل توجه است. اگر سایر مقامات نیز جسارت ابراز نظرات خود را پیدا کنند، ممکن است این فشار داخلی به بازنگری در سیاست‌های طالبان منجر شود.
اظهارات استانکزی، به‌ویژه در جامعه‌ای که زنان آن از ابتدایی‌ترین حقوق خود محروم شده‌اند، پیام‌آور امید است. این سخنان نشان می‌دهد که حتی در میان طالبان، افرادی وجود دارند که از اصول اسلامی و حقوق انسانی حمایت می‌کنند. اگر این دیدگاه‌ها توسط دیگر مقامات طالبان نیز به رسمیت شناخته شود، می‌تواند سرآغازی برای تحولات مثبت در زمینه حقوق زنان و بازگشایی فرصت‌های تحصیلی باشد.
موضع‌گیری عباس استانکزی نه‌تنها برای زنان افغانستان بلکه برای کل جامعه، نویدبخش تحولی مثبت است. اگر سایر مقامات طالبان و علمای دینی به این حقایق اذعان کنند و در برابر تصمیمات ناعادلانه سکوت نکنند، ممکن است شرایط برای زنان افغان بهبود یابد.
بنابراین جامعه جهانی نیز باید از چنین مواضعی حمایت کرده و با فشار دیپلماتیک، طالبان را به تغییر سیاست‌های تبعیض‌آمیز خود ترغیب کند. این تحول ممکن است به تدریج راه را برای احیای حقوق زنان در افغانستان هموار سازد.
