سخن سردبیر

آیا کنفرانس اسلام‌آباد می‌تواند گامی مثبت در جهت حل این بحران باشد؟ اگرچه نیت برگزارکنندگان ممکن است با شائبه‌های تبلیغاتی همراه باشد، اما گاه حتی اقدامات سیاسی و رقابتی می‌تواند نتایجی مثبت به همراه داشته باشد. مهم آن است که کشورهای اسلامی، به‌جای محدود کردن خود به برگزاری نشست‌ها و صدور بیانیه‌ها، به راه‌حلی عملی برای فشار بر طالبان دست یابند و از ابزارهای دیپلماتیک و اقتصادی برای تغییر این وضعیت بهره ببرند.

افغانستان بدون زنان تحصیل‌کرده، آینده‌ای تاریک و پر از بحران را پیش رو خواهد داشت. محرومیت نیمی از جامعه از حقوق اساسی خود، تنها به گسترش فقر، افراط‌گرایی و انزوای بین‌المللی منجر خواهد شد. جهان اسلام و جامعه جهانی باید این بحران را نه‌تنها به‌عنوان مسئله‌ای داخلی بلکه به‌عنوان چالشی اخلاقی، دینی و انسانی تلقی کنند. هرگونه سکوت یا بی‌تفاوتی در برابر این وضعیت، شراکت در ایجاد یک نسل محروم و ناامید خواهد بود.

افغانستان برای رسیدن به تعادل در تجارت و کاهش وابستگی به واردات، نیازمند یک استراتژی جامع اقتصادی است. توسعه زیرساخت‌ها، حمایت از صنایع کوچک و متوسط، ایجاد ارزش افزوده در محصولات صادراتی و گسترش روابط اقتصادی با کشورهای منطقه، از جمله راهکارهای مؤثر در این زمینه است.

برای کاهش تنش‌های مذهبی و تقویت همبستگی ملی، ضروری است که سیاست‌های آموزشی طالبان با مشارکت تمامی اقوام و مذاهب طراحی شود. احترام به تنوع مذهبی و تضمین حق آموزش مطابق با عقاید دینی خانواده‌ها، یکی از اصول اساسی در جوامع چندفرهنگی است. طالبان اگر قصد ایجاد ثبات پایدار و همگرایی ملی را دارند، باید از سیاست‌های انحصاری پرهیز کرده و به‌دنبال راهکارهایی باشند که بازتاب‌دهنده تنوع مذهبی و فرهنگی افغانستان باشد.

طالبان با صدور چنین فرمان‌هایی، حقوق اساسی زنان افغان را که نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند،  نقض می‌کنند. محرومیت زنان از کار به اقتصاد خانواده‌ها و جامعه ضربه‌ وارد می‌کند و بحران اجتماعی عمیقی را نیز در افغانستان تحمیل ساخته ودر نتیجه، موجب افزایش نرخ بیکاری، فقر و نارضایتی عمومی در کشور خواهد شد.

توافقنامه دوحه نه تنها نتوانسته است به یک راه‌حل جامع برای بحران افغانستان دست یابد، بلکه با ایجاد خلأ قدرت، زمینه‌ساز تسلط یک‌جانبه طالبان بر افغانستان شده است. از سوی دیگر، عدم تعهد به مفاد مربوط به مذاکرات بین‌الافغانی و فقدان یک مکانیسم اجرایی برای تحقق این بخش از توافقنامه، به بحران مشروعیت سیاسی در افغانستان دامن زده است.

تشدید محدودیت‌ها علیه رسانه‌ها، علاوه بر تأثیرات داخلی، پیام روشنی به جهان ارسال می‌کند. با وضعیت فعلی طالبان نه‌تنها تمایلی به تغییر نگرش ایدئولوژیک خود ندارند، بلکه با قاطعیت بیشتری در مسیر یکجانبه‌گرایی گام برمی‌دارند.

در طول چندین دهه جنگ، مردم افغانستان بارها شاهد خشونت، آوارگی، و از دست دادن عزیزان خود بوده‌اند. این عوامل موجب ایجاد اختلالات روانی شدید مانند اضطراب و افسردگی در بخش بزرگی از جمعیت شده است. عدم دسترسی به خدمات بهداشت روانی و حمایت اجتماعی مناسب نیز این بحران را تشدید کرده است. در چنین شرایطی، بسیاری از افراد برای تسکین موقتی رنج‌های روحی خود به مصرف مواد مخدر روی آورده‌اند که به گسترش اعتیاد در میان اقشار مختلف جامعه، به‌ویژه زنان و کودکان، منجر شده است.