حدود یک ماه پیش، سفارت افغانستان در اسلامآباد اعلام کرد که دولت پاکستان علاوه بر اعمال ۱۰ درصد مالیات بر کالاهای ترانزیتی به نام کارمزد پروسس، از تاجران افغانستانی ۱۰۰ درصد ضمانت بانکی برای کالاهای ترانزیتی درخواست کرده است.
سفارت افغانستان در اسلامآباد تاکید کرده بود که این موضوع از توان تاجران خارج است.
همزمان با این، مسئولان اتاق تجارت و سرمایهگذاری میگویند که این محدودیتها تاکنون رفع نشده و در صورت ادامه این روند، تاجران افغانستانی میلیونها دلار زیان خواهند کرد.
خانجان الکوزی، عضو هیئت مدیره اتاق تجارت و سرمایهگذاری، روز شنبه (۶ عقرب) گفت که محدودیتهای وضع شده از جمله مالیات بر کالاهای وارداتی کشور و همچنین تغییرات در توافقنامه ترانزیت تاکنون از سوی پاکستان برداشته نشده است.
آقای الکوزی که ریاست اتاق مشترک تجارت پاکستان و افغانستان را نیز بر عهده دارد، افزود که بر اساس توافقنامه سال ۲۰۱۰، تاجران کشور میتوانند محصولات خریداری شده از سایر کشورها را از طریق بنادر پاکستان به افغانستان وارد کنند.
او اما گفت که نزدیک به یک ماه پیش، پاکستان بر این توافقنامه تغییرات را اعمال کرد که به زیان تاجران هر دو کشور بوده و غیر قابل پذیرش است.
یونس مومند، معاون اول اتاق تجارت و سرمایهگذاری، نیز تاکید دارد که حدود دو میلیارد دالر کالا از بندر کراچی به افغانستان انتقال پیدا میکند و وضع محدودیتها زیانهای هنگفت مالی به بازرگانان وارد میکند.
مومند گفت: «بر اساس قوانین اساسی ترانزیت اموال سرمایهگذاران و بر اساس قانون اپتا و کشورهای سارک، باید به اموال ترانزیتی سرمایهگذاران اجازه داده شود.»
در همین حال، احمدولی حقمل، سخنگوی وزارت مالیه گفت که پاکستان خلاف قوانین بینالمللی ترانزیت، محدودیتهایی را بر اموال ترانزیتی افغانستان وضع کرده و برای تاجران کشور مشکلات ایجاد کرده است.
حقمل اضافه کرد که پاکستان باید مطابق اصول بینالمللی ترانزیت در مورد اموال ترانزیتی افغانستان عمل مشابه انجام داده و به جای وضع محدودیت، تسهیلات ایجاد کند تا هر دو کشور در فضای اصول بینالمللی و همسایگی خوب، روابط تجاری مثبتی داشته باشند.
این در حالی است که در اوایل ماه میزان سال جاری، اسلامآباد توافقنامه تجارت ترانزیتی (APTA) را با افغانستان تغییر داد و ۱۰ درصد تعرفه یا مالیات بر کالاهای وارداتی توسط تجار افغان وضع کرد و انتقال برخی از محصولات را ممنوع ساخت.
اداره گمرک پاکستان گفته بود که پس از این، لاریهایی که از کراچی به افغانستان میروند، برای تأیید اسناد و سایر موضوعات، ۱۰ درصد مالیات پرداخت خواهند کرد. همچنین این کشور به جای بیمه نقدی تاجران افغان، شرط بیمه بانکی را وضع کرده است.
با این وجود، برخی از تاجران میگویند که محدودیتهای پاکستان به کالاهای ترانزیتی افغانستان در نزدیک به یک ماه، میلیونها دلار به بازرگانان زیان وارد کرده و با ادامه این محدودیتها، آنان مجبورند تا از راههای بدیل کالاهای خود را انتقال دهند.
نقیبالله صافی، عضو اتاق تجارت مشترک افغانستان-پاکستان، گفت: «به دلیل شرایطی که از طرف پاکستان به اموال ترانزیتی سرمایهگذاران افغان وضع شده است، حدود سه هزار کانتینر در بندر کراچی متوقف است و با گذشت هر روز به هر کانتینر جریمه اضافه میشود.»
در همین حال، مقامهای طالبان به تاجران اطمینان دادهاند که با پاکستان در گفتوگو هستند تا به چالشهای بازرگانان رسیدگی کنند.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، به رسانهها گفته است که آنان با طرف پاکستان صحبت کردهاند تا هرچه زودتر محدودیتها برداشته شود و اجازه داده شود اموال تجارتی افغانستان به افغانستان بیاید و اموالی که ترانزیت میشود، اجازه داده شود.
گفتنی است که پیش از این، پاکستان گذرگاه مرزی تورخم را به مدت ده روز بسته کرده بود که در اثر آن، زیانهای هنگفت مالی به بازرگانان دو طرف وارد گردیده بود.