کمیسیون ارتباط با شخصیتهای افغان حکومت طالبان مشهور به «کمیسیون تماس طالبان» به تازگی اعلام کرده که از زمان آغاز فعالیت این کمیسیون تاکنون حدود یک هزار نفر از مقامهای پیشین به کشور بازگشته و کارت مصئونیت دریافت کردهاند.
مولوی احمدالله وثیق، سخنگوی این کمیسیون طالبان روز گذشته در گفتگو با رادیو و تلویزیون ملی افغانستان زیر اداره طالبان گفت که «هر افغان که به افغانستان برمیگردد، مانند سایر افغانها میتواند در این کشور مصئون زندگی کند.»
سخنگوی این کمیسیون اما تصریح کرده که برای برگشتکنندگان که شامل وزیران، معینان، والیان، قوماندانان پولیس، افسران و آمرین امنیت ولایات حکومت پیشیناند، وعده داده نمیشود که حتماً برایشان در حکومت طالبان کار فراهم خواهد شد.
پرسش اما اینجاست که کمیسیون تماس چیست و چه اهدافی را دنبال میکند؟
فقط چند ماه بعد از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، حکومت سرپرست این گروه از ایجاد یک کمیسیون سیاسی برای تامین ارتباطات با شخصیتهای افغان و ترغیب آنها برای بازگشت به افغانستان خبر داد؛ کمیسیونی که شهاب الدین دلاور از اعضای ارشد طالبان در راس آن گماشته شد و اکثر وزیران کابینه سرپرست این گروه هم از اعضای آن به شمار میآیند. این کمیسیون در آغازین روزهای تشکیل خود از تمامی مقامها و مامورین بلندپایه دولت پیشین خواست به افغانستان برگردند.
اکنون با گذشت حدود دو و نیم سال از تشکیل این کمیسیون دیدگاههای گوناگونی در باره عملکرد و اهداف آن مطرح میشود. حکومت طالبان از بازگشت مقامهای پیشین به کشور اظهار خوشبینی میکند و میگویند به تلاشهایشان در راستای بازگشت مقامها و کارکنان پیشین حکومتی ادامه خواهند داد.
در مقابل، برخی مخالفان سیاسی طالبان ایجاد این کمیسیون را برای دعوت چهرههای سیاسی از سوی طالبان تبلیغاتی و نمایشی میدانند. منتقدان طالبان هم میگویند که با وصف اعلام فرمان عفو عمومی، شماری از مقامات و کارکنان دولت پیشین در افغانستان زیر اداره طالبان، شکنجه، بازداشت و یا کشته شدهاند.
از سوی هم، برخی مقامهای پیشین که با هماهنگی کمیسیون تماس طالبان به افغانستان برگشتهاند به رسانهها گفتهاند که شماری از وعدههای طالبان به آنان عملی نشده است.
در این میان، برخی گزارشها هم حاکی از آن است که شماری از مقامهای پیشین که به افغانستان بازگشتهاند به دلیل برخی مشکلات دوباره به کشورهای دور و نزدیک مهاجر شدهاند؛ وجود محدودیتها و نگرانی از آینده سیاسی کشور از عوامل عمده مهاجرت مقامها و کارکنان حکومت پیشین عنوان میشود.
با این که حکومت طالبان وعده مصونیت و امنیت را به مقامها، سیاسیون و کارمندان پیشین دادهاند اما باید در نظر داشت که مصونیت صرفا به موضوع مصونیت و امنیت جانی خلاصه نمیشود. امنیت در زندگی امروزی بسا مولفههای اساسی از امنیت غذایی گرفته تا امنیت روانی را شامل میشود که نبود هر یک از آن، زندگی یک انسان را تحت تاثیر قرار میدهد.
این که کمیسیون تماس طالبان با شخصیتهای افغان پس از این چقدر در تحقق اهداف و برنامههایش کامیاب خواهد شد، موضوعی است که گذر زمان پاسخ آن را روشن خواهد ساخت.
