به گزارش خبرگزاری معمار؛ حکومت سرپرست طالبان، پاکستان، و اوزبیکستان روز سهشنبه، ۱۳ جوزا ۱۴۰۴ (۳ جون ۲۰۲۵)، نقشهراهی را برای اجرای سریع پروژه افغان-ترانس، خط آهن ۷۶۰ کیلومتری که آسیای میانه را از طریق افغانستان به جنوب آسیا متصل میکند، نهایی کردند. این پروژه، که از شهر ترمذ اوزبیکستان آغاز شده و با عبور از مزارشریف و لوگر در افغانستان به گذرگاه خارلاچی در منطقه کرم پاکستان میرسد، نهتنها تجارت منطقهای را تقویت میکند، بلکه به بهبود روابط دیپلماتیک میان کشورهای دخیل نیز کمک خواهد کرد.
این د رحالی است که اسحاق دار، وزیر امور خارجه پاکستان، در گفتوگوی تلفنی با امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، و بختیار سعیدوف، وزیر خارجه اوزبیکستان، بر ضرورت نهاییسازی توافقنامه این پروژه تأکید کرد. این گفتوگوها نشاندهنده عزم مشترک سه کشور برای پیشبرد این طرح زیرساختی عظیم است.
پیشبینی میشود که این خط آهن افغان-ترانس ، با کاهش زمان تحویل محمولهها میان پاکستان و اوزبیکستان تا پنج روز و کاهش هزینههای ترانسپورتی به میزان دستکم ۴۰ درصد، تحولی در لوجستیک منطقهای ایجاد کند. برآوردها نشان میدهد که تا سال ۲۰۳۰، این مسیر سالانه ۱۵ میلیون تُن کالا جابهجا خواهد کرد و به یک کریدور اقتصادی کلیدی در منطقه تبدیل خواهد شد. علاوه بر تجارت، این خط آهن سفر مسافران میان کشورهای دخیل را نیز آسانتر خواهد نمود.
بر اساس گزارشها، در مذاکرات سطح بالای اخیر در تاشکند، که با حضور روسایجمهور اوزبیکستان و پاکستان برگزار شد، سه کشور به توافق رسیدند تا یک کمیته هماهنگی سهجانبه تشکیل دهند. این کمیته وظیفه نظارت بر مطالعات فنی، تأمین مالی، و اجرای پروژه را بر عهده خواهد داشت تا اطمینان حاصل شود که این طرح ۴.۸ میلیارد دالری تا پایان سال ۲۰۲۷ میلادی (زمستان ۱۴۰۶ هجری خورشیدی) به بهرهبرداری میرسد.
از منظر دیپلماتیک، افغان-ترانس نشانهای از تعمیق روابط میان طالبان، پاکستان، و اوزبیکستان است. اخیراً پاکستان و طالبان توافق کردند که روابط دیپلماتیک خود را در سطح سفیر از سر بگیرند، گامی که میتواند به اعتمادسازی برای پیشبرد این پروژه کمک کند.
این پروژه همچنین با اهداف چین در چارچوب ابتکار کمربند و جاده همراستا است. گزارشها حاکی از آن است که بیجینگ بهصورت غیرعلنی در تسهیل هماهنگی میان اسلامآباد و طالبان نقش داشته و جایگاه خود را بهعنوان یک تثبیتکننده منطقهای تقویت کرده است. این همراستایی میتواند به جذب سرمایهگذاریهای بیشتر از سوی چین و دیگر شرکای بینالمللی منجر شود.
برای افغانستان، این خط آهن فرصتی اقتصادی کمسابقه فراهم میکند. افغانستان، که از زمان تسلط طالبان با انزوای دیپلماتیک و چالشهای اقتصادی مواجه بوده، میتواند از طریق درآمدهای ترانزیتی، افزایش تعاملات بینالمللی، و تقویت یکپارچگی منطقهای از این پروژه بهرهمند شود.